Kies!
Fysiek protest
We zijn drie dagen Japan, net als in Singapore een robuustprogramma. Mijn lichaam protesteert tegen de wil van de geest. Maarwe krijgen als leden van het Innovatieplatform zoveel energie vande bezoeken aan wetenschappers, ondernemers en politici datik het ongemak vergeet.
Ook in Japan is er een opvallende vanzelfsprekendheid waarmeealle spelers in het publieke domein wetenschap en technologiekoppelen aan maatschappelijke thema’s. Niet alleen voor oplossingenin de samenleving, maar ook om er geld mee te verdienen. Japansebedrijven als Tejin, Shimadzu, Omron en Fuji, die we bezoeken haken, daar op in. Zij stemmen hun fundamentele research deels afop gekozen overheidsthema’s. Hun missies druipen van de corporatesocial responsibility. Lippendienst? Of een middel om samen tewerken met kennisinstellingen?
De keuzen voor de overheidsthema’s komen van de leden van deCouncil for Science and Technology Policy, het Japanse IP. Hetmaakt iedere 4 jaar een meerjarenplan in opdracht van het kabinet.Masuo Aizawa van de Council vertelt dat er drie fondsen zijn. Eenvoor fundamenteel onderzoek, een voor duurzame verbeteringen vanhet systeem en een groot competitief fonds om kennis om te zettenin innovatie.
Nieuwe premier, in Japan
Analoog aan onze sleutelgebieden voeren acht thema’s deboventoon waarvan er vier prioriteit hebben: life science, ICT,milieu, nanotech en materialen. Er gaat heel veel geld inom. Publiek en private R&D zijn goed voor 3,62% van hetBBP, in Nederland 1,67%.
Net als bij ons is de minister-president voorzitter. De komst vande nieuwe premier, Hatoyama, heeft meteen geleid tot aanpassing vanhet vierjarenplan. Hij zet stevig in op groene innovatie om de C02uitstoot drastisch te verminderen. “Aha denk ik, ook dit IP is weleens speelbal van de politiek”.
De crisis leidt ook in Japan tot bezuinigingen. Maar innovatiewordt zoveel mogelijk ontzien. Iedereen ziet het als hét middel omuit het dal te komen. Het klinkt ons bekend in de oren: dieboodschap zenden wij in ons land ook uit, met wisselend succes.
Kuyperiaanse sfeer
Tijdens de uitreiking van het eredoctoraat aanminister-president Balkenende aan de Keio universiteit, 150jaar geleden opgericht en ingericht naar Nederlands voorbeeld,bedenk ik dat ons land toe is aan een paradigma- verandering.Balkenende’s verhaal – in Kuyperiaanse sfeer – over de noodzaak vaninternationale samenwerking inspireert me.
Nederland heeft zoveel kansen om zijn kennis en kracht op water,zorg, nanotechnologie, chemie, high tech materialen, creatieveindustrie, voedsel uit te venten in bijvoorbeeld Azië. Maar het isbij ons een bord spaghetti, of noedels. Nu gaat niemand over allesen doet iedereen alles apart. .
Willen we internationaal als grote investeerder en alskennisland blijven meespelen dan moeten we echt kiezen. Nu betekent’kiezen’ dat we de rest ook blijven doen. Nee, ik wil echt kiezen.Als het kabinet en de Tweede Kamer via de motie-Hamer vinden, datNederland in de top 5 moet staan van meest competitieve landen, danmoet er met meer uithoudingsvermogen gekozen worden.
Urgentie en koffers
Wat is er daarvoor de komende 10 jaar nodig?
1. Doe een uitspraak over de economische en sociale agendavan het land en vertaal die in stevige acties. De AOW-aanpak is ereen van.
2. Breng samenhang en focus aan in wetenschap, technologieen innovatie; drijfveren voor verandering. Daardoor ontstaater economisch perspectief waar Nederland over 10 a 15 jaar zijngeld mee verdient.
3. De urgentie om in te grijpen in de haperende economie moetomhoog.
De verschuiving van de internationale concurrentiekracht naarAzië noopt tot actie. We nemen alleen geen receptenboek meeterug. Japanse en Singaporese organisatievormen kan je nietkopiëren. We zijn wel gesterkt in de acties die hetInnovatieplatform al bedacht, bijvoorbeeld het halen van toptalentuit het buitenland, ons 1000 PHD plan.
Net als in Singapore zoekt ook het redelijk gesloten Japan naarbuitenlands talent. Ons versterkingsplan van het NetherlandsForeign Investment Agency, met o.a. meer specialisten, blijkteen schot in de roos. Japanners doen graag zaken met Nederland,inmiddels 400 jaar. Ze beseffen dat open innovatie steedsbelangrijker wordt en dat Nederlanders met hun open cultuur datgoed kunnen. Ze willen van ons leren.
Om de daad bij het woord te voegen nodigt delegatieleider MarjanOudeman het Japanse Innovatieplatform uit naar Nederland. Ze zijnnamelijk bovenmatig geïnteresseerd in onze kennis over vergrijzing.Hans de Boer begint meteen te fluisteren over matchmakingsessies.Een koe die we bij de horens moeten vatten.
Ik kijk naar mijn koffer en bedenk dat ik alle brochures, powerpoints en andere documentatie onmogelijk in mijn koffer krijggepropt. Dat wordt kiezen!
