Geld voor kwaliteit?
De commissie Sorgdrager
Het advies van Sorgdrager was net uit en Plasterk zei – maanden voordat hij met de installatie van een CommissieVeerman zou komen – in een uitvoerig vraaggesprek daar het volgendeover: “Het is wat kort door de bocht, maar als je het adviesafpelt, dan zegt de commissie eigenlijk dat bekostiging opkwaliteit niet kan”.
De commissie komt ook niet met scenario’s hoe je bekostigingop kwaliteit zou kunnen vormgeven of invoeren.
“Nee, en dat leek me ook heel moeilijk. Want op grond van watvoor criteria wil je dat dan doen? Hoe meet je zoiets? Dat lijktmij buitengewoon lastig.”
U vindt zelf dat bekostiging op kwaliteit niet kan.
“Laat ik om te beginnen zeggen dat ik de vergoeding per studental heb verhoogd van 40% naar 60% van het bedrag dat instellingenkrijgen. Dat betekent dat instellingen, meer dan vroeger, geldkrijgen voor de studenten die ze opleiden. Dat lijkt mij een heelbelangrijke kwaliteitsprikkel waar niet veel aandacht voor isgeweest.
Daarmee heb ik de voordelen uit de leerrechten meegepakt, zonderde nadelen daarvan te hoeven meenemen – het idee dat studentenrondshoppen, wat leidt tot nervositeit en wat ik geen recht vinddoen aan het systeem.”
En zo is de HO-bekostiging al meer kwaliteitsafhankelijkgemaakt, is uw stelling dus?
“In die zin dat instellingen die meer studenten weten te trekkenmet hun aanpak en opleidingen ook meer geld krijgen. De studentenstemmen met de voeten, de beste graadmeter voor kwaliteit. Dediscussie spitst zich nu toe op de laatste 20% van de bekostiging,wat vroeger de vaste voet heette en nu onderwijsopslag.
De Tweede Kamer wil die kwaliteitsafhankelijk maken. Ik heb alin de Kamer gezegd dat ik daar op zich niet tegen ben, maar daarwel een paar voorwaarden aan verbind. De kwaliteitsmeting moet meteen lichte touch kunnen worden uitgevoerd, het moet nietenorm veel werk opleveren voor de instellingen, want dan is hetvoordeel weer weg.”
Het moet niet een soort accreditatieprocedure worden, metvisitatiepanels en dergelijke.
“Nee, dat lijkt me veel te zwaar. Dat is trouwens ook eenprocedure voor 5, 6 jaar. Maar dit moet ieder jaar kunnen wordengemeten en uitgevoerd. Want ja, het moet een responsief systeemzijn, anders gaan er onvoldoende prikkels vanuit.”
De criteria moeten dan wel helder en logisch zijn, omjaarlijks duidelijke en legitieme uitkomsten te bieden.
“Je moet rationaliseerbare criteria hebben. Het moet te metenzijn, maar die meting moet ook zinvol zijn. Je kunt natuurlijk hetlichaamsgewicht van de eerstejaars gaan meten, maar dat lijkt meniet relevant.”
U zag niet zo snel voor u wat die heldere criteria zoudenmoeten zijn, liet u de Kamer al weten.
“Het leek me een hele klus om bekostiging op kwaliteit terealiseren. Ik heb toch de commissie-Sorgdrager ingesteld om daargoed naar te kijken. Daarbij heb ik eigenlijk al met de criteriadie ik meegaf, aangegeven dat ik nog maar moest zien dat dat kon.Mijn conclusie op grond van haar advies is dat het niet kan.
De commissie zegt dat de vaste voet vast moet blijven en nietafhankelijk moet worden van kwaliteit. Verder dan dat gaat decommissie niet. Er staan geen echte scenario’s in het advies overhoe je bekostiging op kwaliteit zou moeten invoeren. Ik moetzeggen: mijn aanvankelijke scepsis herken ik in het rapport.”
