Uitval voorkomen via ouder

Het blijkt goed mogelijk om vanuit school contact te leggen met ouders in het ‘grootstedelijke’ vmbo. Mariëtte Lusse laat dit zien in haar proefschrift ‘Een kwestie van vertrouwen’ dat zij vrijdag 6 december 2013 verdedigt aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.

Zij ontwikkelde een aanpak voor scholen om de samenwerking tussen ouders en school zo vorm te geven dat deze bij kan dragen aan de preventie van schooluitval. Op vijftien onderzochte scholen in Rotterdam-Zuid leidde deze aanpak al tot een eerste verbetering.

Lusse deed onderzoek op vijftien scholen in Rotterdam-Zuid, waar de schooluitval het grootst is van Nederland en waar scholen het als lastig ervaren om contact met de ouders te leggen. Op basis van literatuurstudie en een uitgebreide veldstudie op vier vmbo’s ontwikkelde ze een handreiking om scholen te ondersteunen bij de versterking van het contact en de samenwerking met de ouders. Het voorkomen van schooluitval is daarbij het uiteindelijke doel.

Vroegtijdig kennismaken

Tien succesfactoren vormen de kern van deze handreiking. Zo kunnen scholen die vroegtijdig kennismaken met alle ouders beter met de ouders samenwerken op het moment dat zich problemen voordoen. Van belang is bovendien dat school de ouders aanleiding geeft om trots te kunnen zijn op hun kind en om hun kind te kunnen bemoedigen. Dat helpt ouders hun voornaamste rol uit te voeren: bijdragen aan het zelfvertrouwen dat het kind nodig heeft om succesvol te kunnen zijn op school.

Hoewel scholen en ouders elkaar vooral spreken bij slecht gedrag en slechte cijfers van de leerling, vraagt dit juist om aandacht voor wat de leerling goed doet en goed kan en voor het omzetten van teleurstellingen in nieuw perspectief. Voor schoolsucces is het belangrijker dat ouders hun kind thuis goed steunen dan dat zij veel naar school komen.

Het is daarom relevant dat school niet alleen bespreekt hoe de leerling het op school doet, maar ook voeding geeft aan het gesprek tussen ouders en kind thuis. Lusse durft de stelling aan dat een duidelijke en tijdige uitnodiging en een vriendelijke toon vanuit de school meer ouders over de drempel van school helpen dan het dreigen met boetes als ouders tekortschieten.

Eerste stap

Het werken met deze succesfactoren op de deelnemende scholen heeft geleid tot een eerste, essentiële stap in het verbeteren van het contact met ouders en het is aannemelijk dat het doorvoeren van deze aanpak bijdraagt aan preventie van schooluitval. De gemeten hoge opkomst van ouders op de deelnemende scholen staat bovendien haaks op de beleving dat deze ouders onzichtbaar zouden zijn.

Mariëtte Lusse is pedagoog en werkt als hoofddocent aan Hogeschool Rotterdam. Daar leidt zij bij het Kenniscentrum Talentontwikkeling onderzoek rond het thema ‘ouders’.

Na de verdediging op 6 december is het proefschrift hier te bestellen