Wet wordt verruimd voor Engelstalige opleidingen
Vandaag stuurt de minister de langverwachte brief met haar internationaliseringsvisie naar de Kamer. “We moeten ons niet bang laten maken over verhalen dat internationalisering iets negatiefs is dat over ons wordt uitgestort.” Dat schrijft de minister in haar brief aan de Kamer. Daarin staan een aantal voorstellen zoals die ook al eerder zijn gedaan door de VSNU en de Vereniging Hogescholen. Als er sprake is van onbeheersbare instroom bij Engelstalige opleidingen, wil de minister het mogelijk maken om voor de Engelstalige variant van opleidingen een numerus fixus in te stellen.
De minister voegt daar aan toe: “Ik sluit mijn ogen niet voor de mogelijke keerzijden van internationalisering en daarom zal ik ervoor zorgen dat er altijd plek is in het hoger onderwijs voor iedere Nederlandse student, en dat er voldoende opleidingen in het Nederlands worden aangeboden.”
Verruiming van de wet
Een ander heikel punt waar de Kamer recent al over wilde debatteren alvorens deze brief af te wachten is de verengelsing van opleidingen. In de wet staat dat onder hoge uitzondering Engels mag worden gegeven, maar deze wet uit 1991 voldoet niet meer aan de realiteit. Zeker bij de masteropleidingen heeft verengelsing een enorme vlucht genomen, 85% wordt daar al in het Engels gegeven. De minister constateert net als eerder de KNAW en vorige week nog de Onderwijsraad dat de wet voldoet niet meer aan de realiteit.
De minister gaat daarom het nu ook wettelijk mogelijk maken om de verengelsing te verruimen. “Het nieuwe uitgangspunt wordt dat opleidingen in een andere taal mogen worden aangeboden als dat meerwaarde heeft.”
Zij roept de instellingen op om hierin gezamenlijk verantwoordelijkheid te nemen om te komen tot een evenwichtige verhouding tussen Nederlandstalig en Engelstalig aanbod per sector. Doel is dat studenten de keuze houden om hun opleiding al dan niet in het Nederlands te volgen. De wil ook dat mocht dat nodig zijn opleidingen besluiten om van het Engels weer over te stappen naar het Nederlands.
Van Engelshoven belooft er streng op toe te gaan zien dat instellingen om de juiste redenen overstappen op het Engels en dat het niveau van de docenten in orde is. Ook wordt bij nieuwe opleidingen voortaan gecontroleerd of de taalkeuze aansluit bij de arbeidsmarkt. “Bij de accreditatie van opleidingen wordt voortaan de taalvaardigheid van docenten ook onderzocht. Spreken ze goed genoeg Engels. En de inspectie gaat onderzoeken hoe instellingen omgaan met hun taalbeleid.” Ook gaat de Commissie doelmatigheid ook kijken of de keuze voor het Engels aansluit bij de behoefte op de arbeidsmarkt.
Hoger collegegeld voor niet-EER studenten
Net zoals de VSNU en VH onlangs al bepleitten zegt de minister nu ook dat internationaal talent aantrekken van cruciaal belang is in het kader van de vergrijzing. De minister wil het daarnaast mogelijk maken dat instellingen een hoger instellingscollegegeld tarief kunnen vragen voor studenten van buiten de Europese Economische Ruimte. Nu is dat bedrag nog gemaximeerd rond de €9000, verschillend per studie.
Ook dit was een nadrukkelijke wens van de VSNU om dit te kunnen verhogen. Dit zei Pieter Duisenberg de voorzitter onlangs nog bij een oploop van de koepels over dit thema. “Kijk naar wat je betaalt voor een engineering studie in Delft en wat je betaalt voor een vergelijkbare studie in het VK of in Duitsland? Je bent nu heel erg gehouden aan een theoretisch kostenmodel. Wij vragen voor een studie €12.000 en in Engeland moet een studenten €25.000 betalen. Je kan het verhogen van dit collegegeld dus gebruiken als een sturingselement om de instroom te reguleren, maar je kan het ook gebruiken om een deel van de opbrengst te investeren in de kwaliteit van onderwijs. “
Studentenbond het ISO is weinig gelukkig met deze visie van de minister en constateert dat internationale instroom het hoger onderwijs alleen maar geld kost. Maar ziet wel net zoals de minister dat internationalisering voor studenten een grote meerwaarde kan hebben, als dat op de juiste manier gebeurt. De voorzitter Rhea van der Dong: “Er wordt telkens gezegd dat internationalisering zo mooi is omdat het ons veel geld oplevert. Tot nu toe ziet het hoger onderwijs daar nog niets van terug, maar wordt het juist telkens weer geconfronteerd met nieuwe bezuinigingen.”
Ook de LSVb is helemaal niet gelukkig met deze brief en hebben hun hoop gevestigd op de Tweede Kamer. De studentenvakbond hoopte vooral op strengere regels voor hogescholen en universiteiten om opleiding te verengelsen. LSVb-voorzitter Tariq Sewbaransingh: “Minister van Engelshoven heeft half werk geleverd. Ze zegt oog te hebben voor de keerzijden van verengelsing maar durft echte maatregelen niet te nemen. We verwachten van de Tweede Kamer dat zij bijstuurt.”
