Russische studenten willen Navalny herdenken op Erasmus Universiteit
De Russische oppositieleider Navalny overleed vorige maand op 47-jarige leeftijd in een Siberisch strafkamp. Zijn weduwe houdt, net als veel Westerse landen, president Poetin verantwoordelijk voor de dood van haar man. In een brief aan het bestuur van de Erasmus Universiteit laat een Russische student weten dat hij verpletterd en verwoest is door de dood van Aleksej Navalny.
Hij staat daar naar eigen zeggen niet alleen in, ook niet op de Rotterdamse universiteit. “Ik ben niet de enige; dat geldt ook voor veel andere Russen, het Russische maatschappelijk middenveld en Russische studenten van de Erasmus Universiteit. Er zijn minstens acht Russische studenten met wie ik contact heb kunnen opnemen na het nieuws over de dood van Navalny, maar er zijn er meer. Ik ken ze gewoon niet allemaal”, schrijft de Russische student aan het universiteitsbestuur.
Er zijn geen woorden om de gevoelens uit te drukken
Daarom willen deze Russische studenten een spontaan gedenkteken voor Aleksej Navalny oprichten op de universiteitscampus. “Want op dit moment zijn er geen woorden om de gevoelens uit te drukken van alle Russen die geloofden in de woorden en daden van Aleksej Navalny.”
De Russische student citeert een sombere waarschuwing van Theodor Adorno: “De vermoorden moet zelfs nog het enige worden ontzegd dat onze machteloosheid hen kan bieden: herdenking.”
De politieke en het academische klimaat in Rusland heeft deze studenten naar Nederland gebracht, zo tekent de student op. “Momenteel emigreren velen van ons, Russische studenten, om verschillende redenen naar Nederland, waaronder de politieke situatie in ons thuisland en de academische beperkingen in Rusland. En wij willen hier in al onze machteloosheid Navalny deze herinnering niet ontnemen.”
Universiteit gaat over vrijheid, respect voor waarheid en menselijke waardigheid
Hoewel hij en zijn Russische mede-dissidenten al aanvoelen dat de Erasmus Universiteit niet veel zal voelen voor politieke activiteiten op de Rotterdamse universiteit, stellen zij dat een gedenkplaats voor Navalny daar vanzelfsprekend niet onder valt.
“U kunt natuurlijk zeggen dat de universiteit geen plaats is voor politieke activiteiten, en daar zijn we het mee eens, maar de universiteit gaat ook over vrijheid, respect voor de waarheid en menselijke waardigheid. Ten eerste benadrukte Aleksej het cruciale belang van al deze waarden. Ten tweede willen we geen enkele vorm van politieke actie tot stand brengen; eerder een herdenkingsactiviteit uit respect voor de bovengenoemde waarden en de ware verdediger ervan.”
Navalny stierf voor de Europese waarden
Het pleidooi wortel juist ook in de Europese academische waarden die Navalny en deze studenten lief zijn. “Deze waarden maakten de triomf van de Europese wetenschap mogelijk; ze hebben de Europese universiteiten wereldwijd respectabel gemaakt; ze lieten ons Russen bij een van hen studeren, namelijk de Erasmus Universiteit— en we willen daarom de mogelijkheid hebben om hem een laatste groet te geven die werkelijk stierf voor deze waarden”, onderbouwt de student het verzoek om een spontane herdenking met bloemen, foto’s en kaarsen.
Eerder gingen Russische studenten aan de Amerikaanse topuniversiteit Harvard deze Rotterdamse studenten voor. Zo’n dertig Russische studenten hielden spontaan een bijeenkomst op de Harvard-campus met bloemen, kaarsen, vlaggen en foto’s om Navalny te herdenken en met elkaar te spreken over manieren om hem te herinneren.
EUR-bestuur geen voorstander van gedenkplek
Het bestuur van de Erasmus Universiteit heeft contact gehad met deze student en heeft laten weten niet veel te voelen voor een gedenkplaats. “We hebben aangegeven dat we zelf geen fysieke gedenkplekken op de campus gaan organiseren, maar dat de student, als die dat zou willen, prima een soort van bijeenkomst kan houden. Van een gedenkplek zijn wij geen voorstander, maar een gedenkbijeenkomst had wel gekund”, zo zegt de voorlichter van het CvB tegen ScienceGuide.
Met de Russische student is na deze mededeling van het bestuur verder geen contact meer geweest, aldus de woordvoerder.