UNL wil vooral meer Nederlandstalige in plaats van minder Engelstalige opleidingen
Begin dit jaar heeft NSC-Kamerlid Rosanne Hertzberger de minister gevraagd om binnen acht weken een voorstel te maken om het aantal Engelstalige bachelor- en masteropleidingen fors terug te dringen. Hertzberger vroeg middels een motie om een plan “met daarin concrete maatregelen die elke instelling afzonderlijk gaat nemen om het aandeel Engelstalige opleidingen stevig terug te dringen”. In haar motie benadrukte ze “dat 78 procent van alle masteropleidingen en 30 procent van alle bacheloropleidingen volledig in het Engels worden gegeven.”
Bij de masters is bijna tachtig procent in het Engels. Dat is veel te veel
Deze percentages Engelstalig onderwijs voor bachelor- en masteropleidingen vindt NSC te gortig. Hertzberger zei eerder verbaasd te zijn dat universiteiten geen maatregelen nemen bij de masteropleidingen “Bij de masters is bijna tachtig procent in het Engels. Dat is veel te veel”, zo zei Hertzberger.
Koepelorganisaties UNL en de VH hebben de minister beiden plannen gepresenteerd om aan de wens van de Kamer tegemoet te komen. Het verzoek om het huidige anderstalige opleidingsaanbod kritisch tegen het licht te houden, heeft universiteiten gebracht tot het voornemen om Nederlandstalige trajecten toe te voegen en zo de toegankelijkheid voor Nederlandse studenten te verzekeren, zegt de minister. Op termijn willen universiteiten ook een beperkt aantal anderstalige opleidingen en trajecten omzetten naar het Nederlands.
De percentages kunnen nog wijzigen
Na de zomer van 2024, als gebleken is of de beoogde inventarisatie tot gewenste effecten leidt, volgt verdere besluitvorming door instellingen. “Het voornemen om het aandeel Nederlandstalige opleidingen en trajecten te vergroten zie ik dan ook als een startpunt in het kritisch heroverwegen van het huidige anderstalige aanbod. Deze voornemens moeten nog besproken worden met de medezeggenschap van de individuele instellingen, maar kunnen tot gevolg hebben dat het aandeel volledig anderstalige bachelors afneemt van 30 procent naar 21 procent”, houdt de minister de Kamer voor.
UNL waarschuwt wel dat de genoemde percentages nog kunnen veranderen door gesprekken met de medezeggenschap. Instellingsbesturen zijn de implementatieplannen nog aan het ontwikkelen en het gesprek met de medezeggenschap moet nog worden gevoerd. Dat willen universiteiten naar eigen zeggen open kunnen doen.
Maatregelen ten aanzien van masteropleidingen worden in het geheel niet genoemd door UNL
Daarnaast kunnen de plannen van UNL resulteren in een toename van het aantal opleidingen met een Nederlandstalig én een anderstalig traject, waarbij universiteiten zich voornemen om capaciteitsfixi aan te brengen op meerdere anderstalige trajecten zodra dit instrument beschikbaar is, blijkt uit het plan van UNL. Ook zeggen de universiteiten toe geen nieuwe anderstalige opleidingen te zullen starten totdat de Wet internationalisering in balans (WIB) in werking treedt.
Maatregelen ten aanzien van de voertaal bij masteropleidingen, waarover Hertzberger haar onvrede uitte, worden door UNL niet genoemd.
Als deze afspraken niet werken, is er nog altijd de wet
De minister hoopt dat het Engelstalig opleidingsaanbod hierdoor zal afnemen. “Ik ga ervanuit dat universiteiten met deze bestuurlijke afspraken in staat zullen zijn om onderling tot oplossingen te komen, ook bij het toewerken naar een toegankelijk, doelmatig en kwalitatief hoogwaardig Nederlandstalig en anderstalig aanbod. Zo niet, dan volgt dat te zijner tijd uit het wettelijk instrumentarium van de Wet internationalisering in balans.”
UNL roept tegelijkertijd op om geen radicale stappen te zetten. “Met nadruk roepen universiteiten op om het kind niet met het badwater weg te gooien en waarschuwen voor radicale, generieke maatregelen die op sommige plaatsen te lezen zijn, zoals het omzetten van alle bachelors naar het Nederlands. Deze maatregelen zullen grote negatieve gevolgen hebben voor de samenleving, de economie, universiteiten en Nederlandse en internationale studenten.”
