“Universiteiten innoveren niet”
Veel technische universiteiten gaan prat op hun innovaties enworden daar ook voortdurend door de politiek op aangesproken. Tochmoet de wetenschappelijke arbeid op technische universiteitenvolgens vertrekkend hoogleraar techniekgeschiedenis Harry Lintsenscherp worden onderscheiden van innovatie. Universiteitenverrichten hoogwaardig onderzoek.
“Universitaire research en development moet gezien worden als eenzoektocht in een technisch labyrint: het bewandelen van onzekerepaden, het ondervinden van doodlopende stegen, het opsporen vanperspectiefvolle doorgangen. Dat soort activiteiten leidt echterdoorgaans niet tot innovaties.
Innoveren is niet het werk van universiteiten, maar van hetbedrijfsleven. Innoveren – in de zin van het selecteren en plaveienvan succesvolle trajecten, het in productie nemen en het op demarkt brengen van nieuwe producten en processen- is eenandersoortige activiteit en vindt altijd plaats binnen de contextvan een bedrijf (of overheidsorganisatie) in relatie tot de markt.De enige plaats waar op een technische universiteit wordtgeïnnoveerd is in de hoek van de
Energie als legitimatie
Lintsen juicht het toe dat de Technische UniversiteitEindhoven half april het Eindhoven Energie Instituut oprichtte endat het FOM Rijnhuizen naar Eindhoven zal verhuizen. “Daarmee zoude universiteit in een keer op de wereldkaart staan van hetonderzoek naar kernfusie, één van de duurzame opties voor degigantische vraag naar energie.”
“Zoals technologie in de 19e eeuw als sleutel werd gezien om hetwelzijn van de hele bevolking drastisch te verbeteren, zo is nu hetthema duurzaamheid van immens belang. Maar het vraagt wel een keuzevan een technische universiteit om daarop in te zetten, want debelangstelling van politiek en publiek voor dit thema is wisselenden over het algemeen matig.
Ook is daarmee het legitimeringsvraagstuk van de technischeuniversiteit nog niet opgelost. Want een universiteit moet ooklaten zien dat zij maatschappelijk relevant is. Dat vraagt omwetenschappers die inzichten uit de alfa- en gammawetenschappen inhun werk integreren en daarnaast bereid zijn om goed toegerust zichte mengen in het maatschappelijke debat.”
Lely: woordvoerder en icoon
Bij zijn begrafenis in 1929 kreeg Lely de eer dietegenwoordig alleen nog toekomt aan popsterren. Waarom was Lely zogoed als ingenieur? Dat was zeker niet alleen vanwege deAfsluitdijk. Hij was ook woordvoerder van vele ingenieurs van zijngeneratie die zich bekommerden om de welvaart en deleefomstandigheden van het volk. Zo adviseerden ze eind negentiendeeeuw een riolering aan te leggen en menswaardige huizen te gaanbouwen.
“Lely staat bekend als de bedwinger van de Zuiderzee, veel minderbekend is zijn rol als grondlegger van de verzorgingsstaat. En hetis in deze rol dat Lely, en daarmee het ingenieursberoep, Nederlanddoor de spanningen van de industriële revolutie heenloodste.”
“De transitie naar een duurzame maatschappij levert spanningen vanvergelijkbare dimensies op. Het is te hopen dat een technischeuniversiteit technisch talent voortbrengt met vergelijkbarekwaliteiten als die van Lely. De kans dat zij daarin slaagt isaanzienlijk groter met een profiel gericht op de nieuwe historischeopgave – duurzaamheid, gezondheid en high tech economie – en meteen brede, disciplinaire benadering van deze thema’s.”
