Zestig miljoen kuikens
Haantjes hebben geen economische waarde voor de kippenhouderij. In Nederland gaat dat om 45 miljoen kuikens en in België nog eens om 15 miljoen haantjes die jaarlijks gedood worden op de dag dat ze uit het ei komen. Aan de KU Leuven is men er nu in geslaagd om een technologie te ontwikkelen die dit welzijnsprobleem kan oplossen.
Interactie met licht en materie
Een onderzoeksteam onder leiding van doctor Bart De Ketelaere ontwikkelde een manier om vroeg in het broedproces te achterhalen welke eieren mannelijke embryo’s bevatten. De technologie is gebaseerd op de interactie tussen licht en materie. Licht wordt door het ei gestuurd en aan de andere kant opgevangen en uitgesplitst in verschillende golflengten. Aan de hand daarvan kunnen wetenschappers het genetisch verschil tussen mannelijke en vrouwelijke embryo’s bepalen.
De onderzoekers testten de methode op verschillende momenten tijdens het broedproces. Op de elfde dag bleek deze methode 98 procent nauwkeurig te zijn voor bruine legkippen. De combinatie van nauwkeurigheid, snelheid en het feit dat eieren niet ‘geprikt’ moeten worden, voor een punctie van de dooier, maakt deze technologie uniek.
Economisch voordeel
Naast het ethische aspect heeft deze technologie ook een groot economisch voordeel. Om eieren gedurende een periode van drie weken aan 37°C te laten uitbroeien, is een grote hoeveelheid energie nodig. Als men de eieren waarin zich haantjes ontwikkelen al na de helft van het broedproces kan verwijderen, levert dat op het vlak van arbeid, apparatuur en energie heel wat winst op.
De nieuwe techniek is op duizenden eieren getest en goed bevonden zodat nu de stap naar commercialisering kan worden gezet. “Dat is geen taak van de KU Leuven”, verduidelijkt De Ketelaere. “Daarom gaan we nu op zoek naar een firma die er een commercieel succes van wil maken. Dat kan bijvoorbeeld een toeleverancier van een broeierij zijn, die al technologie zoals eiersorteerders levert.” De laatste stap van laboratorium naar praktijk zal naar schatting nog één à anderhalf jaar tijd vergen.
Nederlands onderzoek overbodig?
Nederland is ook al lange tijd opzoek naar een techniek om het geslacht van eieren te bepalen. Onlangs gaf staatssecretaris Dijksma op aandringen van de Tweede Kamer aan om een omstreden onderzoek stop te zetten naar een methode voor geslachtsbepaling van eieren.
In dit geval zou een lichtgevend kwallen-gen worden gekoppeld aan de chromosomen van mannelijke kuikens waardoor de eieren met haantjes ertussenuit zouden kunnen worden gehaald. PvdA-woordvoerster Dikkkers stelde in een overleg met de staatssecretaris. “Een kwalgen in een kip voelt gewoon niet goed. Het is een beetje raar om erover te debatteren dat het niet goed voelt, maar zo simpel ligt het wel.”
Dit Belgisch onderzoek maakt geen gebruik van deze manier van genetische modificatie. “Het belangrijkste verschil met de technologie die het Nederlandse bedrijf vorig jaar ontwikkelde, is dat wij geen vocht uit het ei moeten trekken voor analyse”, vertelt KU Leuven-onderzoeker Bart De Ketelaere.
