VVD wil dat bedrijven financieel bijdragen aan kwaliteitsafspraken
Vandaag vergaderde de Tweede Kamer over de begroting van OCW voor 2018. Het ziet ernaar uit dat er geen extra geld komt bovenop de afspraken die zijn gemaakt in het regeerakkoord. Wel hebben de politieke partijen volop inbreng geleverd wat er wat hen betreft moet gebeuren in het (hoger) onderwijs. Zo wil de PVV dat er een gedragscode komt voor docenten in het hele onderwijs. Hierin moet worden vastgelegd dat docenten politiek neutraal lesgeven. GroenLinks wil dat de status van het promovendi Netwerk Nederland verheffen en ervoor zorgen dat de organisatie vanuit OCW gesubsidieerd wordt, net als de studentenbonden. De VVD komt met plannen voor de nieuwe kwaliteitsafspraken die in het regeerakkoord staan. De liberalen willen dat bedrijven tegen betaling kunnen deelnemen in deze nieuwe afspraken. De ChristenUnie hoopt tenslotte dat de alfa’s en gamma’s niet bij de pakken neer gaan zitten, omdat er meer geld gaat naar bèta en techniek.
PVV: geen ‘politiek activisme’ via het onderwijs
De begrotingsbehandeling begon met de inbreng van de PVV, de grootste oppositiepartij. Woordvoerder Harm Beertema concludeerde dat het onderwijs de afgelopen veertig jaar heeft gefaald hij wil vooral het politiek activisme stoppen in het onderwijs. “Laten we om te beginnen uitspreken dat ons onderwijs niet langer wordt ingezet voor welke vorm van politiek activisme dan ook. Het onderwijs moet kennis overdragen, kunde, cultuur en identiteit. Het moet emanciperen, het moet verheffen, het moet kritisch denken aanleren.”
Daarom wilde hij dat er een gedragscode komt voor leraren. “Zie die onbeschaamde politieke vooringenomenheid van leraren wat echt de spuigaten uitloopt. Ik wil nu alvast meegeven dat ik een motie overweeg om een gedragscode in te stellen voor leraren, die erop toeziet dat leraren zich politiek neutraal opstellen, van welken politieke huize ze ook komen.”
Het nieuwe VVD-Kamerlid, Rudmer Heerema voelde hier ook wel wat voor. “Ik ben bereid om hiernaar te kijken. Ik weet natuurlijk niet hoe de uitwerking eruitziet, maar ik heb u in uw betoog ook heel verstandige dingen horen zeggen, waar ik me soms in kon vinden en soms wat minder in kon vinden. Als wij samen ergens een stap kunnen zetten, is dat volgens mij interessant om te doen.”
VVD: Met kwaliteitsafspraken naar buiten kijken
Heerema constateerde verder dat wat het hoger onderwijs betreft het glas halfvol is in Nederland. “De kwaliteit van het hoger onderwijs in Nederland is over het algemeen redelijk goed. Alle Nederlandse universiteiten staan bijvoorbeeld in de top 200 van de wereld en ons hoger beroepsonderwijs is van deugdelijke kwaliteit. Maar de VVD wil dat alle middelen die voortvloeien uit het studievoorschot beter benut worden en dat de kwaliteit nog verder wordt opgestuwd.”
Heerema sportdocent is geweest kwam daarom met een wensenlijst hoe volgens de VVD dat extra geld uit het leenstelsel geïnvesteerd moet worden. “Wat de VVD betreft mag daarin de ambitie terugkomen dat onderwijs nog meer in contact staat met de omgeving en daadwerkelijk bijdraagt aan een breder perspectief op de toekomst van studenten. Ziet de minister in deze kwaliteitsafspraken een kans om het contact tussen onderwijsinstellingen en de buitenwereld te vergroten?”
Aan minister Van Engelshoven vroeg hij specifiek op dit punt: “Staat zij open voor de suggestie dat de kwaliteitsafspraken niet alleen bij de instelling maar ook samen met externe partners kan worden gesloten? Overheden, organisaties en bedrijven zouden financieel of ‘in kind’ kunnen participeren en zo het effect van de afspraken kunnen vergroten. “
Op verontruste vragen vanuit de SP hoe de VVD dit precies voor zich ziet kwam Heerema met een concreet voorbeeld. “We hebben diverse plekken in Nederland — bijvoorbeeld in Limburg, waar ASML samenwerkt met scholen en universiteiten — waar beter onderwijs gegeven kan worden door samen op te trekken. Laten we kijken of we bij dat soort kwaliteitsafspraken ook externe partijen kunnen betrekken om het betere onderwijs voor onze studenten vorm te geven.”
Groenlinks: nieuwe status Promovendi Netwerk Nederland
Het GroenLinks Kamerlid Zihni Özdil stond uitgebreid stil bij de positie van promovendi. “Promovendi zijn van onschatbare waarde voor Nederland als kennisland. Op onze universiteiten bedrijven zij op het allerhoogste niveau wetenschap en voeren zij daarnaast ook nog eens onderwijstaken uit. De problemen waarmee promovendi te maken krijgen, zijn echter niet mals. Uit onderzoek van de landelijke organisatie voor promovendi, het Promovendi Netwerk Nederland, blijkt ook nog eens dat promovendi steeds vaker een korter contract krijgen dan nodig is om hun werk af te maken. Vaak moeten promovendi zelfs in de WW of in hun eigen tijd het traject afronden.”
Daarom wil GroenLinks dat deze belangenorganisatie voor promovendi evenals de studentenbonden ISO en LSVB door OCW wordt gefinancierd. “Organisaties binnen het onderwijs- en onderzoeksveld krijgen geld van de minister. Daardoor kunnen zij goed opkomen voor hun belangen, maar het Promovendi Netwerk Nederland wordt nog niet gefinancierd.”
ChristeUnie: minister moet kleur bekennen, alfa, bèta of gamma?
Eppo Bruins (CU) was blij met de extra investeringen in wetenschap maar viste vandaag naar een bevestiging van waar nu precies in wordt geinvesteerd. “Ik ben blij dat het kabinet extra investeert in wetenschap. Wetenschap en innovatie spat van het papier als je het regeerakkoord leest. Gek genoeg zijn we nog steeds een land waarin we relatief weinig investeren in bèta en techniek, daarom is het goed dat in het regeerakkoord staat dat daar extra in geïnvesteerd wordt. Kan de minister nu eindelijk bevestigen dat we naar rato meer gaan investeren in bèta en techniek en dat we dat niet pons-ponsgewijs over de verschillende onderzoeksdomeinen gaan verdelen?”
Bruins kreeg al eerder kritiek op de nadruk die de ChristenUnie legt op de investeringen in specifiek deze domeinen en ook in de Kamer vandaag zette men vraagtekens bij de nadrukkelijke aandacht van de ChristenUnie voor bèta en techniek. Bruins reageerde met een persoonlijk appel aan alfa- en gamma-wetenschappers. “Laat de alfa’s en gamma’s uit een Calimero-hoek komen en het belang van hun eigen wetenschap alsjeblieft erkennen. Ik houd dit pleidooi op een manier zonder dat mensen zich achtergesteld of aangevallen voelen en zonder tegenstellingen te creëren. We hebben juist alle wetenschappen nodig, maar in de juiste verhouding.”
Volgens Bruins blijft Nederland internationaal achter in bèta en techniek. “Als je in internationaal verband kijkt dan investeert Nederland traditioneel al vele jaren te weinig terwijl dat de mensen zijn die we de komende jaren keihard nodig hebben om dit land draaiende te houden. We investeren relatief veel in gammawetenschappen als je dat vergelijkt met landen als Duitsland investeren wij relatief zes keer meer in sociale wetenschappen dan in Duitsland. Ik denk dat we daar ook eens een ommekeer in moeten hebben.” Bruins bevestigde daarom dat er niet bezuinigd wordt op de gammawetenschappen. “Dit pleidooi kan ik alleen maar houden omdat er meer geld komt voor wetenschap.”
