Voorgestelde EU begroting pakt positief uit voor onderzoek
Het nieuwe Horizon 2020 gaat Horizon Europe heten
Begin dit jaar stelde budgetcommissaris Günther Oettinger al voor om fors te investeren in de opvolger van Horizon 2020 en het Erasmusprogramma. De grote vraag was toen of de lidstaten hiertoe bereid zouden zijn de EU begroting in algemene zin krimpt. Verwacht werd dat er onder andere bezuinigd zou worden op landbouw.
Oud-DG Research and Innovation Robert-Jan Smits is zeer content met de uitkomst van het Multi-Annual Financial Framework. “De afgelopen twee jaar heb ik intensief gewerkt aan het voorstel voor FP9, en het is goed te zien dat dit nu ongewijzigd door de Commissie is gekomen.” Het is volgens hem onder andere te danken aan commissaris Carlos Moedas dat de begroting zo gunstig uitvalt voor het departement.
Hoeveel van de begroting daadwerkelijk vrijgemaakt wordt voor onderzoek valt nog te bezien. Bij de totstandkoming van het Horizon 2020 programma werden al afspraken gemaakt over de verdeling van de middelen, waarbij ook landbouwonderzoek en –innovatie werden meegenomen in de structuur. De verwachting is dat er binnen het nieuwe programma, dat Horizon Europe gaat heten, ook afspraken gemaakt zullen worden langs deze lijn.
Brexit vloek of zege?
De MFF wordt vandaag gepresenteerd tegen de achtergrond van de Brexit. Volgens de Europese Commissie vraagt dit een extra investering van de lidstaten. Vandaag nog protesteerde minister van Financiën Stef Blok in het Financieel Dagblad tegen een verhoging van de algemene EU begroting. In zijn bijdrage stelt hij voor om op de grote fondsen (waaronder landbouw) te bezuinigen.
Waar het eerdere Brusselse voorstel was om €120 miljard te investeren in onderzoek en innovatie, is dit door het vertrek van het Verenigd Koninkrijk €20 miljard lager uitgevallen. Met het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de unie komt er tegelijkertijd ook een bedrag van €10 miljard vrij dat de Britten momenteel ontvangen binnen het huidige Horizon2020 budget.
De Britten zijn netto ontvanger als het gaat om onderzoeksbeurzen. Dit bedrag zal opnieuw worden verdeeld andere lidstaten. Dit alles bij elkaar zorgt er voor dat het budget voor het nieuwe Horizon programma wordt verhoogd met 50%, zo rekent een EU-functionaris voor aan Politico.
Voor Nederland betekent de uitbreiding van het R&I budget hoogst waarschijnlijk dus opsteker voor de onderzoeksbegroting. Een recent Rathenau rapport wees uit dat de relatieve investering van de Nederlandse overheid achterblijft bij het Europees gestelde doel van 2,5%. Een van de manieren om dit gat te dichten is het binnenhalen van internationale beurzen, iets waar Nederlandse onderzoekers, net als de Britten erg succesvol in zijn.
