PvdA wil deze week al studiedrempels verlagen

In een café aan het Plein in Den Haag kwamen verschillende politieke partijen bij elkaar om zich publiekelijk aan te sluiten bij Coalitie-Y. Het initiatief van Gert-Jan Segers, de fractieleider van de ChristenUnie, en Tim Hofman, die landelijke bekendheid kreeg met zijn actie voor het kinderpardon. Coalitie-Y startte begin dit jaar. Inmiddels hebben 36 jongerenorganisaties zich bij het initiatief aangesloten, waaronder acht politieke partijen. De coalitie stelde een manifest op dat gisteren overhandigd werd aan Mark Rutte.

Hofman en Segers hebben elkaar voor het eerst ontmoet in de Tweede Kamer, bij het wekelijkse persmoment op dinsdagmiddag. “Wij kennen elkaar van de patatbalie, waar ik Gert-Jan Segers ook moeilijke vragen heb gesteld over het kinderpardon. Nu was het ook wel een bijzondere coalitie samen met de ChristenUnie, ik als volslagen atheïst en als rouwdouwer in de actiejournalistiek.”

Dat leenstelsel dat gaan we dus mooi niet doen

Hofman stelde dat sinds Coalitie-Y van start is gegaan al veel tot stand is gekomen. “Het leenstelsel is zo goed als door de sloot. We leveren inspraak, we zijn bezig met een generatietoets en zorgen ook dat onze generatie aan tafel komt te zitten bij de formatie.”

Segers legde uit hoe dit initiatief aan zijn keukentafel tot stand is gekomen. “Mijn oudste dochter Anne zei tegen mij: ‘pa, we zijn de Sjaak. Wij hebben te maken met schulden en krijgen geen betaalbaar huis, geen vast contract. Wij moeten betalen en er is niets dat wij kunnen doen.’ Ik had toen eigenlijk dezelfde houding als Tim met het kinderpardon. Tim zei: ‘dat kunnen we wel regelen dat kinderpardon’, en ik zei tegen Anne dat als wij samen met jongerenorganisaties dit goed aanpakken, dan stellen we een manifest op en verbreden ons politiek en dan gaat het lukken.”

“Jullie verdienen de ruimte”

Inmiddels is er voor het initiatief breed draagvlak gecreëerd in politiek Den Haag. De SGP, 50PLUS, SP, DENK, GroenLinks, PvdD en PvdA hebben zich bij Coalitie-Y aangesloten. Segers zegt blij te zijn dat ook Henk Krol zich heeft aangesloten. “En vandaag staan we hier niet alleen met Henk Krol, maar ook met zeven andere partijen. Ik vind het leuk dat zelfs een volstrekte atheïst als Tim Hofman zich niet laat verhinderen om met mij samen op te trekken.”

“Tim zei tegen mij: ‘ik ga naast je staan en voor de jongere generatie knokken’,” vervolgt Segers. “Met zoveel jongerenorganisaties en zoveel partijen weet ik: wij gaan het verschil maken. Het is voor jullie omdat wij denken dat jullie talent hebben, jullie zijn een fantastisch getalenteerde generatie die de ruimte verdient. Die niet een studieschuld verdient, die niet de prestatiedruk verdient, maar de ruimte. Daar knokken wij voor.”

De fractievoorzitter van de PvdA Lodewijk Asscher die zich een paar weken geleden al aansloot is zich steeds meer gaan beseffen dat de jonge generatie onder druk staat, zo zei hij. “Ik vind het superknap wat hier gebeurd is. Jongeren die zich zijn gaan verenigen, die in beweging zijn gekomen en die zich met de politiek zijn gaan bemoeien.”

Asscher is er sinds een aantal gesprekken met jongeren achter gekomen dat deze generatie het niet makkelijk heeft. “Als ik gesprekken met jullie voer is het eigenlijk heel logisch. Als je wilt kunnen springen dan heb je vaste grond nodig onder je voeten. Dat is niet meer zo vanzelfsprekend. Hoe ziet je eerste baan eruit, weet je nog wel of er volgende maand nog een inkomen is en een baan, hoe het gaat met je studie. Durf je door te leren en durf je je talent helemaal te benutten?”

Een nieuwe generatie meer zekerheid bieden

Asscher trekt met betrekking tot het leenstelsel ook zelf het boetekleed aan. “Het studiefinancieringsstelsel is veranderd en daar waren wij als PvdA verantwoordelijk voor. Ik ben er van overtuigd geraakt dat wij juist jullie onze nieuwe generatie meer zekerheid moeten bieden, zodat jullie de wereld kunnen veranderen en jullie kansen kunnen grijpen en jullie zo je dromen kunnen verwezenlijken.”

Volgens de politiek leider van de PvdA is het daarom nu noodzakelijk om dit manifest ook in politiek te vertalen. “Wij moeten hier niet mee wachten, maar moeten hier ook al de komende tijd politiek van maken.”

Asscher deed alvast een voorzet voor de Algemene Politieke Beschouwingen deze week. “Morgen is het Prinsjesdag daarna zijn de Algemene Politieke Beschouwingen, laten we kijken wat we nu al kunnen doen voor die betaalbare woningen, voor betere bescherming op je werk. Laten we kijken wat we nu al kunnen doen voor meer zekerheid als je gaat studeren. Dan kijken we bij de volgende verkiezingen of wij het hele manifest kunnen waarmaken. Laten we daar nu alvast een begin mee maken. Jullie inspireren ons daartoe.”

Asscher had als oud-vicepremier onder Rutte-II nog wel een waarschuwing voor wanneer de jongeren het manifest zouden overhandigen aan de premier. “Als jullie straks het manifest overhandigen aan Mark Rutte maak hem dan wel goed duidelijk dat dit niet voor de PR is maar dat hij er ook echt mee aan de slag gaat. En dat wij hem er ook allemaal aan gaan houden. Dan gaan jullie inderdaad allemaal het verschil maken.”

Gebukt onder stress

Corinne Ellemeet van GroenLinks moest Jesse Klaver vervangen maar krijgt als zorgwoordvoerder in de Kamer ook vaak te maken met de druk op jongeren. “Ik ben zorgwoordvoerder en ik spreek heel veel met artsen over jullie generatie. Wij krijgen dan te horen hoe jonge mensen veel stress ervaren en te maken krijgen met burn-outs. Jonge mensen die gebukt gaan onder zoveel stress op het gebied van wonen, klimaat, zo erg dat je er ook echt ziek van kunt worden. Wat ik het allermooiste vind is dat jullie zelf dit initiatief hebben genomen. Dat moeten we ook vasthouden. Er wordt zo vaak over jullie gesproken maar we moeten met elkaar spreken.”

Een wat vreemde eend in de bijt was Henk Krol van 50plus. Hij heeft naar eigen zeggen ook vaak te maken met een stigma, net als de jongeren. “Ik kan mij voorstellen dat jullie het af en toe vervelend vinden om als jongeren in de hoek gedrukt te worden, maar bij mij is dat nu even omgekeerd. En daar moeten we nu juist vanaf. Als we echt iets in dit land willen veranderen dan komt het niet van een politieke partij maar van meerdere politieke partijen. Dat is de kracht als jullie het voor elkaar willen krijgen.”

Dat zijn partij zich aansluit bij dit initiatief komt onder andere door de verhalen van zijn achterban, zegt Krol. “Alle mensen die op ons stemmen zijn jullie opa’s en oma’s, jullie vaders en moeders. Je eigen opa en oma hebben toch het allerbeste met jullie voor. Die weten wat jullie meemaken en die knokken daar ook voor. Al die opa’s en oma’s zeggen tegen mij: denk toch ook aan al die jongeren, denk ook aan die idiote schuld die ze opbouwen, wanneer ze gaan studeren. In ons programma staat het echt al 7 jaar dat wij daartegen zijn.”

Van studieadviseur naar financieel adviseur

Frank Futselaar van de SP was als laatste politieke partij aan het woord. Hij deelde zijn ervaringen als docent aan Saxion Hogeschool. “Voor ik woordvoerder hoger onderwijs werd voor de SP was ik docent. Als docent op een hogeschool moest ik ook mentorgesprekken met studenten voeren. Die gesprekken veranderden de laatste paar jaar heel erg van toon. Het ging niet meer over slechte studieresultaten, of een gebroken hart of iets anders. Maar ik werd steeds meer een financieel adviseur, het ging steeds vaker over de vraag: kan ik dit financiële risico nog wel lopen? Ik werd ook een halve psycholoog die studenten moest helpen om met stress om te gaan, omdat ik generatie op generatie zag die steeds meer onder druk bleek te lijden.”

Futselaar, die laatst een initiatiefwet aankondigde om het leenstelsel nu al af te schaffen en gedupeerde studenten te compenseren, was blij dat het leenstelsel op zijn laatste benen loopt. “Ik ben heel erg blij dat het leenstelsel er aan gaat, linksom of rechtsom. Laten we hopen dat het allemaal linksom wordt. Er moet dan ook compensatie komen voor de generatie studenten met het leenstelsel.”

De SP heeft hier ook al een petitie voor gestart om studenten te compenseren, maar bij de SP gaat het om meer dan alleen de compensatie. ”De petitie loopt, we hebben inmiddels 50.000 handtekeningen. Maar het gaat om meer dan alleen om die materiële dingen in dit land. Er was heel lang de stilzwijgende afspraak dat we met z’n allen ons best zouden doen om het voor de volgende generatie steeds ietsje beter te maken. Ik vind dat dat veel meer vanzelfsprekend moet zijn en dat je daar niet voor hoeft te vechten en protesten voor hoeft te voeren. Ik vind dat wij ervoor moeten zorgen dat wij het net ietsje beter doorgeven dan wij het hebben achtergelaten. Dat is wat mij betreft waar Coalitie-Y voor staat.”