Hbo-master leidt niet tot hoger salaris
Toen in het academische jaar 2002-2003 de Bachelor-Master-structuur (BAMA) werd ingevoerd, was de insteek dat zowel bachelor-opleidingen als master-opleidingen op het hbo gelijkwaardig zouden zijn aan die opleidingen in en het wo. Uit onderzoek van ROA, het onderzoekscentrum voor onderwijs en de arbeidsmarkt van de Universiteit Maastricht, blijkt echter dat de economische waarde van een hbo- of een wo-diploma niet gelijk is.
Onderzoekers van het ROA hebben middels tekstmining-technieken gekeken in welke mate werkgevers in Nederland hbo- of wo-gediplomeerden werven. Deze tekstmining-technieken zijn toegepast op vacatures van Acedemic Transfer en Indeed, waarbij is onderzocht of er in vacatures wordt geworven op bachelor- en masterniveau of op hbo- en wo-niveau. Daarnaast hebben de onderzoekers gekeken hoe hbo- of wo-diploma’s in verband staan met het arbeidsrendement, oftewel de baankansen en het loon van gediplomeerden. Daarvoor zijn data van het CBS en DUO gebruikt van het cohort studenten dat afstudeerde in 2012-2013.
Geen onderscheid bachelor-master in vacatures
Werkgevers werven voornamelijk op hbo- of wo-niveau, blijkt uit de analyse van de vacatures of Academic Transfer en Indeed. Zo wordt er in minder dan één procent specifiek gevraagd naar een bachelor-opleiding. Het afronden van een hbo-master lijkt in dit opzicht dus nauwelijks voordeel op te leveren. Hoewel de BAMA-structuur al achttien jaar bestaat, lijkt dat dus nog geen weerslag te hebben op de wervingsteksten van werkgevers, concluderen de onderzoekers. Daarnaast vermoeden zij dat werkgevers ervan uitgaan dat de meeste wo-studenten zowel een bachelor als een master afronden.
Meld u hier aan de ScienceGuide Nieuwsbrief
Het feit dat vacatures meestal onderscheid maken tussen een hbo- en een wo-diploma, en niet tussen een bachelor of een master, zou ervoor kunnen zorgen dat studenten hun studiekeuze laten afhangen van het soort instelling dat de studie aanbiedt. De kansen op de arbeidsmarkt die horen bij een bepaalde bachelor- of master-opleiding worden daarbij wellicht buiten beschouwing gelaten, schrijven de onderzoekers.
Salaris Ad veel lager dan hbo-bachelor
Studenten die met het oog op hun toekomstige inkomen kiezen tussen het hbo en het wo en niet tussen een bachelor of een master krijgen daarin gelijk, blijkt uit een later deel van het ROA-onderzoek. Het verschil tussen hbo- en wo-diplomering is namelijk de meest bepalende factor voor het salaris.
Alumni met een wo-master diploma verdienen het meest; vijf jaar na hun afstuderen is hun salaris zelfs meer dan twintig procent hoger dan het salaris van alumni met een hbo-master of een hbo-bachelor. Die laatste groepen verdienen namelijk ongeveer evenveel; wat salaris betreft lijkt het volgen van een hbo-master dus niet rendabel. Ook het salaris van gediplomeerden met een wo-bachelor ligt substantieel lager dan dat gediplomeerden met een wo-master.
Een student die alleen een bachelor wil volgen doet er in termen van salaris beter aan om dat op het hbo te doen, blijkt uit de onderzoeksresultaten. Wo-bachelors verdienen vijf jaar na afstuderen namelijk 1,1 procent minder dan hbo-bachelors. Daarnaast valt op dat hbo-studenten met een Ad-diploma minder verdienen dan hbo-bachelors. Een jaar na afstuderen verdienen Ad-studenten al 5,8 procent minder; na vijf jaar is dat verschil zelfs opgelopen naar 8,7 procent.
Hbo-masters veel vaker als zelfstandige aan het werk
De onderzoekers hebben echter niet alleen het verschil in salariëring onderzocht; ook het verschil in arbeidsmarkt-status tussen gediplomeerden is onderzocht. Daarin wordt onderscheid gemaakt tussen werk in loondienst, werk als zelfstandige, het ontvangen van een uitkering en het volgen van een vervolgstudie.
Hbo-masters blijken vijf jaar na het afstuderen bijna dertig procent hogere kans te hebben om als zelfstandige werkzaam te zijn dan hbo-bachelors. Deze laatsten hebben daarentegen een bijna dertig procent hogere kans dan hbo-masters om na vijf jaar in loondienst werkzaam te zijn. Opvallend is dat wo-masters wat betreft hun arbeidsmarktstatus ongeveer hetzelfde patroon volgen als hbo-bachelors. Ook tussen wo-masters en hbo-masters bestaat dus een groot verschil in de kans om werkzaam te zijn in loondienst dan wel als zelfstandige.
Ook wat betreft de kans op het afhankelijk zijn van een uitkering lijkt voor studenten die alleen een bachelor willen doen rendabeler te zijn om dat op het hbo te doen. Wo-bachelors hebben na vijf jaar namelijk 3,1 procent meer kans op het hebben van uitkering dan hbo-bachelors. Wel blijkt uit de onderzoeksresultaten dat wo-bachelors veel vaker doorstuderen dan hbo-bachelors; de kans daarop is voor wo-bachelors 7,8 procent hoger.
