Minister biedt excuses aan voor discriminatie rond huisbezoeken
In juni 2023 berichtten verschillende nieuwsmedia dat studenten met een migratieachtergrond opvallend veel vaker werden gecontroleerd door DUO. De minister vond deze berichtgeving zorgelijk en heeft naar aanleiding hiervan het ‘risicogestuurde toezicht’ per direct stopgezet en PricewaterhouseCoopers (PwC) onderzoek laten doen naar deze kwestie. Naar aanleiding van het onderzoeksrapport biedt hij excuses aan voor de indirecte discriminatie in het selectieproces van DUO.
Indirecte discriminatie
Tussen 2012 en 2023 hebben ongeveer 26.800 studenten een huisbezoek gehad. Bij ruwweg een derde daarvan is misbruik van studiefinancieringsregeling geconstateerd. PwC heeft hiernaar echter geen dossieronderzoek gedaan en doet daarom geen uitspraak over de rechtmatigheid van individuele besluiten.
Word abonnee!
Alleen met uw bijdrage kan ScienceGuide bestaan. Word abonnee voor slechts €85 per jaar (incl. 9% BTW), ontvang 50 keer per jaar de nieuwsbrief en draag bij aan een onafhankelijk platform voor het hoger onderwijs.
Abonneer u hier
Uit het onderzoek van PwC blijkt wel dat het aannemelijk is dat met name studenten in buurten met gemiddeld veel bewoners met een migratieachtergrond vaker gecontroleerd zijn dan op basis van het risicoprofiel te verwachten is, schrijft de minister aan de Kamer. “Op basis van dit onderzoek concludeer ik dat er sprake is geweest van indirecte discriminatie, als gevolg van de wijze waarop het controleproces door OCW en DUO is opgezet. Dit betekent dat bepaalde groepen studenten een onevenredig verhoogde kans hadden op een huisbezoek.”
Discriminatie in controleproces
Ondanks het gebruik van ogenschijnlijk neutrale selectiecriteria kan niet worden gegarandeerd dat alle studenten met een uitwonendenbeurs in de periode 2012-2023 in gelijke gevallen gelijk zijn behandeld, concludeert PwC.
De minister constateert dus dat er sprake is geweest van indirecte discriminatie bij het ‘controleproces uitwonendenbeurs’. “Dat controleproces is ontworpen zonder degelijke onderbouwing en is onvoldoende onderhouden door OCW en DUO. Ook zijn OCW en DUO onvoldoende responsief geweest voor signalen om het controleproces te verbeteren. Dit zijn pijnlijke constateringen die OCW en DUO zich zeer aantrekken”, aldus de minister.
DUO-medewerkers stevig geraakt
De leiding van OCW en DUO betreuren het naar eigen zeggen dat zij niet hebben zorggedragen voor een deugdelijke controlesystematiek en de evaluatie en ontwikkeling hiervan. De medewerkers van DUO die hiermee hebben gewerkt, zijn door de bevindingen stevig geraakt, schrijft de minister aan de Kamer. Dijkgraaf gaat de komende tijd in gesprek met (oud)studenten die zijn gecontroleerd om gezamenlijk te bezien wat het effect is geweest van de huisbezoeken en wat hieruit geleerd kan worden.
