Hoger onderwijs voor ongekende uitdaging
Ecologische voetafdruk
Charles Hopkins is een toonaangevende wetenschapper op hetgebied van duurzame ontwikkeling. Hij is verbonden aan de YorkUniversity in Toronto (Canada) en heeft daar de United NationsEducational, Scientific, and Cultural Organization (Unesco)leerstoel. Tijdens zijn bezoek aan Stenden zet hij in gesprek metScienceGuide zijn visie op de wereld, het onderwijs,kinderen en docenten uiteen. “My overarching paradigm is that wehave to change our attitude from ‘development’ to ‘sustainabledevelopment’,” vertelt Hopkins. Hij benadrukt het belang van”public awareness, training and access to education”.
Hopkins is ervan overtuigd dat de wijze waarop de Aarde op ditmoment wordt beheerd niet duurzaam genoeg is. Er is heroriëntatienodig als het gaat om de impact van onze ‘ecological footprint’, demate waarin we door ons handelen de Aarde vervuilen. “The most’developed’ countries have the largest ecological footprints. Youcannot copy that vision to less developed countries. We have todecrease our own ecological footprint as developed countriesfirst.”
De grote vragen waar de komende generaties mee te maken krijgenzouden ons ook nu al moeten bezighouden. “How to care for 50% morepeople on the planet, with less fresh water, less free space, fewerocean food products and four times the energy consumption. Dezetrend is al lang geleden ingezet. In de periode waarin dewereldbevolking steeg van 1 naar 6 miljard, steeg ons totale BNPvan 1 naar 70 miljard dollar. De impact van onze footprint is dusruim tien keer zo groot als de bevolkingstoename. Hierbij is deeconomische waarde niet altijd gelijk aan met de ecologischeimpact. “A 60 million yacht has a larger ecological footprint thana 60 million Van Gogh painting.”
Regeren is meer dan machtsbehoud
Het besef dat we als mens een ecological footprint hebben is deeerste stap, vertelt Hopkins. Bij die bewustwording komt ookverantwoordelijkheid kijken. Het mooie is dat de footprint eenfollow-up heeft gekregen. In Greyfore, India was er een jong meisjedat voor een project op school de ‘ecological handprint’ bedacht.Deze handprint staat voor ons vermogen om onze individuelefootprint te verkleinen. Haar idee bleef niet onopgemerkt en op dewebsite handsforchange.org zie je het resultaat.Hopkins: “We have to increase our ecological handprint in order todecrease our ecological footprint.”
Hopkins is gecharmeerd van een initiatief als het Earth Charter,dat dit jaar haar tiende verjaardag viert. Initiatieven om duurzaammet de wereld om te gaan komen zelden van politici, is zijnervaring. De medeverantwoordelijkheid van politici voor de toekomstvan de aarde dringt volgens Hopkins nog onvoldoende door. “Togovern is more than holding on the power.” Hij ziet eenmentaliteitsverandering eerder komen vanuit onderwijzers enjongeren. Het talent van dat meisje in India werd door een leraarherkend.
De docent als sleutelfiguur
“There are 60 million teachers in the world and theirresponsibility is enormous. You might scare away future teacherswith that enormous responsibility. But do not scare them, trainthem, would be my advice. 2005-2014 is the decade for education forsustainable development at Unesco. We are dealing with thequestion how to change the preparation of new teachers. In Paris,last May, we started with building networks of education faculties.70 institutions worldwide are taking part from the start. Webelieve in upstream changing.”
Het trainen van goede docenten is cruciaal, maar daarmee zijn weer nog niet volgens Hopkins. De toegang tot kwalitatief goedonderwijs moet ook vergroot worden. “80 million children inunderdeveloped countries do not go to school, while reading is thebasis for communication.” Voorschoolse educatie en hetbasisonderwijs moeten anders worden ingericht. Verantwoordelijkheidleren dragen en zorgen voor jezelf en anderen moet je kinderen alvroeg bijbrengen. We zijn echt te veel doorgeschoten naar hetbelang van het individu. “We have to change from a ‘me’, to a ‘we’generation.”
1 of 2 % met cruciale rol
Wiskunde kan helpen bij het verhogen van het bewustzijn bijkinderen dat onze natuurlijke hulpbronnen beperkt zijn. “Usecomparisons that children understand. The length of a soccer field,for example, could be useful to express what the sweet waterreservoir on our planet is. Just imagine that the length of thesoccer field (100 meters) represents all the water on the planet.95% (95 meters) of a soccer field is salt water and more than fourmeters are sweet water reservoirs deep in the ground and in theArctic and the Antarctic. The sweet water reservoir we canpotentially use is not more than the width of a hair on the scaleof a soccer field.”
Hopkins benadrukt de cruciale rol van het hoger onderwijs. “Only1-2% of the world population graduates from universities worldwide.They will be in the leading positions in tomorrow’s world. That iswhy higher education is important.” Over wat studenten dan moetenleren is Hopkins helder. Het gaat om vaardigheden, niet om kennis.80% van de beroepen die de volgende generatie gaat beoefenenbestaan volgens hem nog niet. “These times ask for skills like’global collaboration’ and ‘intercultural communications’.”
“Every single person can and has to contribute to a better andmore sustainable world. Do not underestimate your impact. I cannotmake it more clear than an African aldermen in Johannesburg. Hesaid: the challenge for the world is to make sure that we have’enough, for all, forever’. That means we have to set newgoals for success.”
