Vlaamse hefboom

Dit heeft de NVAO in zijn halfjaarbericht bekend gemaakt. NVAO-vicevoorzitter Ann Demeulemeester: “De kwaliteit van het Vlaamse hoger onderwijs is stevig. Bij de opleidingen die wij nu in behandeling hebben, blijkt dat de visitatiecommissies bijna een derde van de opleidingen als “goed” adviseren aan de NVAO (26 procent, 16 opleidingen). Maar er zijn ook opleidingen die de visitatiecommissies niet meteen positief bevinden. Zo biedt 11 procent van de opleidingen ( 7 opleidingen) aan de NVAO ook een herstelplan aan. Deze opleidingen behalen een onvoldoende als eindoordeel en krijgen voorlopig een accreditatie voor een beperkte tijd.

In 2015 beginnen de instellingevaluaties (“reviews”): reden voor de universiteiten en hogescholen om te pleiten voor een vereenvoudiging en besparing van het accreditatiestelsel. Het Regeerakkoord kondigt aan dat bij een positieve evaluatie de verantwoordelijkheid en de verantwoording voor de kwaliteit van de opleidingen bij de instellingen zelf komen te liggen.

Slimmer aansluiting zoeken

Wat kan er verbeteren? Het Vlaamse hoger onderwijs telt weinig excellente opleidingen, is niet erg innovatief en reageert langzaam op internationale ontwikkelingen inzake leren en onderwijs. Meer opleidingen zouden slimmer en sneller moeten aansluiten op maatschappelijke noden en vragen van de arbeidsmarkt.

Permanent en duurzaam werken aan kwaliteit is een opgave. Aanbevelingen van visitaties en accreditatie krijgen vaak pas gevolg als het volgende bezoek van de kritische externen er aan komt: zoals beginnen te blokken net voor de examens. Misschien werkte het stelsel dit in de hand. Daarom worden de nieuwe instellingsevaluaties zo belangrijk.

Meer vertrouwen en openheid

De instellingsevaluatie stimuleert de instellingen om een kwaliteitscultuur te ontwikkelen en beoogt dus meer duurzame kwaliteit, kwaliteit waar iedereen zich mee bezig houdt, van de raad van bestuur, directie en docenten tot studenten. De NVAO beseft dat het organiseren van deze brede betrokkenheid de universiteiten en hogescholen veel inspanning kost. Maar als het werkt, moet het gesprek over de hervorming van de huidige aanpak van de opleidingsaccreditaties zeker geopend worden.

Ann Demeulemeester: “De instellingsreview moet een hefboom zijn voor de verdere verbetering van de kwaliteit, waarbij instellingen, docenten en studenten zich verantwoordelijk voelen voor die kwaliteit. Het stelsel zet nu immers stappen in de richting van meer vertrouwen en meer openheid en focust op de kern van de zaak: de inhoud van de onderwijskwaliteit én de kwaliteitscultuur.?

Inmiddels heeft de rector van de KU-Leuven, Rik Torfs op Twitter ook al gereageerd op het bericht van de NVAO. Hij vreest dat de NVAO van de Vlaamse universiteiten Nederlandse wil maken, met een erg clichématige visie over kwaliteit.

NVAO wil van Vlaamse universiteiten Nederlandse universiteiten maken. Met een erg clichématige visie over kwaliteit.

— Rik Torfs (@torfsrik) August 22, 2014