Zo kun je digitale producten beter ontwerpen
“Ik ben van huis uit communicatiewetenschapper”, vertelt Van der Geest, “maar vanaf het begin ben ik al enorm geïnteresseerd in hoe mensen met computers omgaan. Wat maakt in het ontwerp van systemen en inhoud dat het wel of juist niet werkt?”
Dat staat dan ook centraal in het onderzoek dat de lector doet, waarbinnen twee onderzoekslijnen zijn te onderscheiden. “Enerzijds houden we ons bezig met mogelijkheden van ICT en media om informatie, diensten en hulp beter toegankelijk te maken voor mensen met een beperking. Aan de andere kant richten we ons ook juist op dienstverlening voor een heel breed publiek, waarbij het doel is de gebruikers zoveel mogelijk op maat te bedienen.”
Overal digitale ondersteuning
Nu vrijwel alle activiteiten in ons dagelijks leven in meer of mindere mate uitgevoerd en ondersteund worden met digitale systemen en media, is het cruciaal dat ontwerpers van de digitale wereld goed onderbouwde ontwerpbeslissingen nemen. Voor de eerste lijn van onderzoek die Van der Geest onderscheidt moeten we bijvoorbeeld denken aan mensen met een visuele beperking. Momenteel voert de lector, in samenwerking met de Radboud Universiteit Nijmegen en de Universiteit Twente, een project uit waarin een product wordt ontwikkeld om hen te helpen met problemen waar zij dagelijks mee geconfronteerd worden.
“We vroegen mensen met een visuele beperking bij welke dingen ze in het dagelijks leven de grootste problemen ondervonden. Een van de belangrijkste problemen bleek het niet kunnen herkennen van non-verbale informatie van gesprekspartners, zeker in grotere gezelschappen.” Op basis daarvan is men een tool gaan ontwikkelen die zich in de toekomst laat inbouwen in slimme brillen.
“Via een camera kan gespecialiseerde software zes basisemoties onderscheiden in gezichten. De waargenomen emotie wordt vertaald in een trilsignaal in een gordel die de blinde of slechtziende persoon om heeft.” Wanneer deze bijvoorbeeld aan de voorkant trilt is de onderscheiden emotie positief, achter is negatief en zo worden meer nuances tot uiting gebracht in trilsignalen.
Van der Geest is enthousiast over de resultaten tot dusver. “We hebben nu het laboratoriumonderzoek achter de rug. Met minimale training kunnen blinden en slechtzienden de signalen herkennen en de software pikt de emoties zeer goed op. We zijn nu een bril aan het ontwikkelen waar de camera in kan worden gezet zodat we het ook in de praktijk kunnen testen.”
Zorgen voor goede dienstverlening
De andere lijn van onderzoek binnen het lectoraat richt zich meer op diensten die aan ‘de massa’ worden geleverd, zoals informatievoorziening vanuit de overheid. “De overheid is interessant om onderzoek naar te doen, het is van en voor ons allemaal. Als je kunt zorgen dat de dienstverlening goed is en als goed ervaren wordt levert dat een belangrijke maatschappelijke bijdrage.” De kunst is, zo stelt Van der Geest, om iedereen op maat te bedienen. “Dat betekent bijvoorbeeld dat je precies die gegevens moet tonen die de persoon nodig heeft. Niet minder én niet meer, aangezien ze anders verdwalen in de grote hoeveelheid informatie die de overheid heeft.”
Zowel onderzoekers, docent-onderzoekers als studenten draaien mee in de projecten van Van der Geest die zoals de voorbeelden al aangeven zeer praktisch van aard zijn. “Ons onderzoek gaat in op twee fasen in het ontwerpproces. Wat moet ik weten van de gebruiker om een goed ontwerp te kunnen maken? Maar we monitoren ook wat het effect is van wat we erin hebben gestopt. Wat zijn de effecten op langere termijn, welke veranderingen zijn er zichtbaar?”
Er valt dus nog veel winst te behalen met goede interfaces en interactie, en we zijn volgens Van der Geest nog lang niet uitontwikkeld wat dat betreft. “Je ziet dat apparaten nu vooral georiënteerd zijn op visuele informatie. Alle andere middelen zoals geluid en tast worden nauwelijks gebruikt en ook daar liggen nog tal van mogelijkheden.”
Wilt u de rede van dr. Thea van der Geest bijwonen? Klik hier voor meer informatie.
