Geef de wetenschap het vertrouwen
Op het Museumplein in Amsterdam kwamen ettelijke honderden mensen voorbij voor de March for Science. In twee tenten toonden wetenschappers via posters, experimenten en demonstraties hun werk en op een podium spraken vertegenwoordigers van studenten, onderzoekers en kennisinstellingen.
Moreel kompas
Namens de rectoren van de Nederlandse universiteiten hield VU-rector Vinod Subramaniam een gloedvol betoog voor de wetenschap en vroeg de politiek de scepsis voor het onderzoeksbedrijf opzij te zetten. “Vertrouw[en] in de expertise en het moreel kompas van de wetenschapper. Vertrouwen dat de zoektocht naar de waarheid gebaseerd is op objectieve feiten die niet afhangen van politieke voorkeur, geloof, gender, etniciteit of culturele achtergrond.”
Dat vertrouwen moet ook komen van overheden en instituties, stelde Subramaniam die vertelde hoe hij op achttien jarige leeftijd het vliegtuig nam van Delhi, India omdat hij het vertrouwen kreeg van een Amerikaanse universiteit. “Ik kreeg de kans om mijn droom na te jagen, de wereld over te reizen, collega’s in de wereld te ontmoeten en mijn ideeën verder uit te werken.”
Om die ideeën uit te werken is een gezond wetenschappelijk klimaat nodig, en daar is geld voor nodig. In navolging van Ben Feringa, Hans Clevers en Robbert Dijkgraaf eerder deze week in NRC, pleitte ook de rector van de Vrije Universiteit voor een jaarlijkse extra investering van €1 miljard in de wetenschap. “Dat is een bescheiden investering, maar wel één waarvan de ‘return on investment’ enorm is. Als je kijkt naar de landen om ons heen, investeren zij veel meer. Het is niet veel wat we vragen dus.”
Aanzet voor een volgende stap
Na Vinod Subramaniam was het podium aan demissionair minister Jet Bussemaker die de onvermijdelijke vraag op haar bord kreeg of dat miljard er inderdaad moet komen. Hoewel zij daar zelf uiteraard niet over gaat, gaf zij haar opvolger wel nog – een voor de wetenschap hoopgevend – advies mee.
“We moeten met z’n allen laten zien dat we investeren in wetenschap, met name in fundamentele wetenschap, maar ook in belangrijke thema’s als het klimaat, gezondheidszorg, sociale cohesie en integratie. Ja, daar is geld voor nodig. Ik heb daar een kleine aanzet vorig jaar voor kunnen geven, maar nu moet natuurlijk die volgende stap gemaakt worden.”
VSNU-voorzitter Karl Dittrich was op het podium in Amsterdam vooral blij te zien dat er zoveel jonge mensen op de March for Science waren afgekomen. “Aan hen is het om die toekomst verder vorm te geven. Niet aan wie hier op het podium staan, maar aan hen. Kom op studenten, jonge wetenschappers, aan de gang!”
