Het BSA heeft ook een nuttige kant

Opinie | door Danko Roozemond & Ottelien Rikhof
15 maart 2023 | Het Bindend Studieadvies (BSA) moet op de schop, vindt minister Dijkgraaf. De Vereniging Hogescholen zegt dat instellingen daarover zelf moeten kunnen beslissen, Universiteiten van Nederland (UNL) wijst erop dat het BSA studievertraging kan voorkomen. Cijfers van de TU Delft tonen dat het aantal behaalde ECTS in het eerste studiejaar een goede voorspeller van het studietempo is, schrijven Danko Roozemond en Ottelien Rikhof.
Beeld: Marieke Balk.

Over het Bindend StudieAdvies (BSA) is veel te doen. Sinds de invoering ervan hebben diverse onderzoeken geleid tot mooie, vaak wetenschappelijk verantwoorde inzichten. Door het uitgestelde BSA tijdens de coronacrisis is een hoeveelheid data beschikbaar gekomen die extra inzicht geeft in de voorspellende waarde van het BSA voor het studiesucces in latere studiejaren, hebben we bij de TU Delft gezien. 

Een realistisch hoge lat helpt 

In 2012 heeft de TU Delft de BSA-norm verhoogd van 30 naar 45 ECTS, mede omdat de grens van 30 ECTS niet naar genoegen werkte. In 2017 is deze verhoogde norm geëvalueerd. De verhoging van de BSA-norm bleek relatief weinig effect te hebben op de BSA-rendementen. Sinds de verhoging van de BSA-norm steeg het studierendement (aantal ECTS behaald in jaar 1) van het gehele cohort.  

Interessanter nog is de constatering dat het positieve effect van een hogere BSA-norm standhoudt in latere studiejaren; ook het percentage nominaal afstuderende studenten stijgt. Het aantal studenten dat binnen vier jaar hun bachelordiploma haalde steeg van 25 naar 50 procent. Het merendeel van de studenten gaf aan de nieuwe norm ‘normaal’ te vinden. Studenten lijken die houding mee te nemen in het vervolg van hun studie. In de literatuur is dat effect al eerder beschreven.  

Als de BSA-norm van 45 ECTS richtinggevend gaat werken, kunnen studenten beredeneren dat het acceptabel is om per jaar maar drie kwart van de studiepunten te halen. Daarmee koersen ze vanaf de start van de studie op een jaar vertraging af. Bij enige tegenslag zijn ze nog langer bezig. Bij de evaluatie in 2017 werd dan ook geconcludeerd dat er voldoende moet worden gewezen op de voordelen van nominaal studeren en dat er voldoende aandacht moet zijn voor feedback na eerste kwartaal (snel doorverwijzen als daartoe noodzaak is). 

Ervaringen met aanhouden BSA in coronatijd 

In coronajaar 2019/2020 is er aan de TU Delft een aangehouden BSA-advies gegeven aan de groep eerstejaarsstudenten die tussen de 30 en 45 ECTS haalden. Hierdoor kunnen we specifiek deze groep studenten volgen gedurende hun (vervolg)studie. In de voorgaande jaren zou het overgrote deel van deze groep een negatief BSA-advies hebben gekregen en waren zij veelal verdergegaan als student bij een andere opleiding. Bij de start van studiejaar 2019/2020 was overigens nog niet bekend dat de BSA-norm aangepast zou worden.  

BSA-adviezen en studievoortgang tijdens rest van de studie 

Kijken we naar de verschillende mogelijke BSA-adviezen die gegeven kunnen worden, dan vallen in het cohort van 2019/2020 meerdere zaken op. Het aandeel studenten met een positief BSA-advies is vergelijkbaar met voorafgaande jaren; een groot deel van de studenten voldoet ruimschoots aan de norm. Ongeveer twee derde van deze studenten haalt het BSA met meer dan 55 van de 60 ECTS. Dat percentage is vergelijkbaar met eerdere jaren. 

Afbeelding 1: behaalde ECTS per jaar 

Uiteraard is er een grotere groep studenten met een uitgesteld advies. In vergelijking met eerdere jaren valt op dat zij vaker doorgaan met dezelfde studie. De uitval in het tweede jaar is met circa dertig procent fors in deze groep. Daarnaast is de studievoortgang binnen deze groep zorgwekkend laag.  

Er is ook een groep van studenten die een ‘regulier’ uitgesteld advies kregen, namelijk op basis van persoonlijke omstandigheden. Deze groep betreft normaliter ongeveer vier procent van de studenten en studeert in het algemeen langzamer dan de groep reguliere studenten. In 2019/2020 was deze iets kleiner, mede omdat deze studenten deels in de ‘uitstelgroep’ terechtkwamen.   

Bij inschrijving ga je akkoord met onze privacy-voorwaarden. Deze voorwaarden zijn hier te lezen.

De nieuwsbrief is exclusief toegankelijk voor abonnees en medewerkers van onze partners.

Hoe verder eerstejaarsstudenten van de BSA-norm verwijderd bleven, hoe minder vaak ze zich opnieuw inschreven voor een studie bij de TU Delft. Studenten die ver onder de BSA-norm zaten, kwamen blijkbaar vaak zelf al tot de beslissing om tijdens of na het eerste studiejaar een studie elders te volgen. In 2019 was dat echter anders; toen gingen veel meer studenten met een uitgesteld BSA-advies door met hun studie, overigens niet altijd met goed resultaat. Niettemin haalden studenten die zich na het eerste jaar inschreven bij een andere studie van de TU Delft gemiddeld meer ECTS dan zij die hun eerste studie voortzetten. Wisselen van studie kan dus een positief effect hebben op het persoonlijk studierendement. 

Voor de studenten met een positief of uitgesteld BSA-advies is het aantal behaalde ECTS in het eerste studiejaar een goede voorspeller van hun studietempo in de rest van de studie (Afbeelding 1). Wie in het eerste studiejaar minder dan 45 ECTS haalt, zal slechts bij uitzondering binnen vier jaar de bacheloropleiding afronden. Van de studenten met een uitgesteld BSA-advies slaagde maar 0,5 procent erin binnen drie jaar hun bachelordiploma te halen. 

Afbeelding 2: verloop ECTS over opeenvolgende studiejaren

BSA heeft positief effect, normverlaging heeft negatief effect  

Bij de TU Delft heeft de huidige BSA-norm een behoorlijk voorspellende waarde. Van de studenten die met een positief BSA-advies doorgaan en zich op eenzelfde manier blijven inzetten, behaalt ongeveer 69 procent binnen vier jaar hun bachelordiploma. Zo’n 35 procent van hen behaalt het diploma binnen drie jaar.   

Voor de gemiddelde en zwakkere student betekent de verlaagde BSA-norm dat de kater later komt. Vanuit docenten klinkt de klacht dat het hen aan voorkennis ontbreekt, de onderwijskwaliteit eronder leidt en er meer aandacht nodig is voor deze studenten die, ondanks hun mindere kennis van een voorbereidend vak, toch zijn doorgestroomd. Vanuit de studieadviseurs wordt verder aangegeven dat een lage studievoortgang vaak een negatief effect heeft op studentenwelzijn, resulterend in meer persoonlijke issues en hogere studieschulden. 

Hoe hoog moet de lat? 

Gezien de cijfers ligt het dilemma vooral in het bepalen van de juiste BSA-norm. Uit zowel meerdere studies als onze empirische observaties blijkt dat een te lage BSA-norm studievertraging in de hand werkt. Een voldoende hoge lat is dus wenselijk, ondanks de hierbij optredende gevoelde druk bij de student.  

Anderzijds moeten studenten de ruimte krijgen om te wennen aan studeren. De ervaring leert dat niet elke student zich goed heeft voorbereid op de gekozen studie. Verkennende vakken over de opleiding zijn daarom van groot belang, maar moeten eigenlijk geen invloed op het BSA-advies hebben.  

Daarom heeft de TU Delft bewust gekozen voor een BSA-norm van 45 ECTS, wat leidt tot een doorstroom van studenten die voor het overgrote deel in staat zijn om hun bacheloropleiding af te ronden. Omdat het ook belangrijk is om maatwerk te bieden aan studenten die bereid zijn met extra inspanning en begeleiding hun studie af te maken, hebben universiteiten de mogelijkheid een advies aan te houden. Daarbij blijft het echter de vraag of doorstuderen bij een andere studie of op het hbo geen betere keuze is.  

Conclusie 

Een weloverwogen BSA-norm kan van voorspellende waarde zijn voor de studieduur van bachelorstudenten, blijkt uit de hierboven gepresenteerde cijfers. Een BSA-norm van 45 ECTS geeft aan de meeste studenten bij de TU Delft de mogelijkheid om in drie tot vier jaar hun studie af te ronden – vertraging door bijzondere omstandigheden of keuzes voor extra-curriculaire activiteiten daargelaten. Voor de studievoortgang van de meeste studenten is het uiteindelijk positief om te starten met een andere studie als ze niet aan de BSA-norm hebben voldaan. 


Deze studie zou niet mogelijk zijn zonder de evaluatie uit 2017 (Geerlinge Pessers) en de rapportagetool gemaakt door Ron van Velzen.  


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK