“Problemen met internationalisering gelden voor Limburg niet”
De nieuwe strategie voor 2024-2028 van Zuyd Hogeschool is beknopt en overzichtelijk. “Het was wat spannend om veel minder woorden te gebruiken dan we in hbo-land gewend zijn, maar we willen meer op de beleving inspelen”, vertelt bestuursvoorzitter André Postema. “Kijk, die dikke plannen hebben we ook echt wel, hoor, maar we willen zo duidelijk mogelijk communiceren om mensen zo goed mogelijk mee te nemen.”
De focus op studentenwelzijn en studentsucces staan reeds hoog in het vaandel bij Zuyd. Het verrast dan ook niet dat de strategie voor 2024-2028 ‘Het begint met jou’ is genoemd. Opvallender is het voornemen om op meer plekken in Limburg beter zichtbaar te zijn als kennisinstelling. Daarnaast wil Zuyd het onderzoek een stevigere plaats geven binnen de hogeschool. Zo moeten meer subsidies voor onderzoek worden aangetrokken, komt er een nieuw functiehuis voor onderzoek en wordt medewerkers een scholingsaanbod voor onderzoeksvaardigheden gegeven.
Ook het thema ‘duurzaamheid’ moet een stevigere plaats krijgen in zowel het onderwijs als het onderzoek en de eigen organisatie, blijkt uit het visiedocument.
Aan ons mag het niet liggen
Het is geen geheim dat de Limburgse bevolkingsaantallen krimpen. Zuyd wil daarom dat de Limburgse studiekiezer zo veel mogelijk voor Limburg behouden blijft – of dat nu om mbo-, hbo- of wo-niveau gaat, vertelt de bestuursvoorzitter. “We weten dat studiekiezers die Limburg verlaten, vaak niet terugkomen, terwijl we hier grote arbeidsmarkttekorten hebben. Als we jongeren hier willen houden, moeten we onze onderwijsprogramma’s natuurlijk wel zo vormgeven dat ze maximaal gestimuleerd worden om na afstuderen hier ook te blijven werken. We kunnen jongeren natuurlijk niet aan een touwtje houden, maar aan ons mag het niet liggen.”
De tekorten op de arbeidsmarkt spelen vooral in het onderwijs, de ICT, gezondheidszorg en techniek. Tegelijkertijd krimpen opleidingen in het technische domein. “We gaan daarom zorgen dat we als hogeschool andere groepen studiekiezers aan ons binden. Dat zijn bijvoorbeeld studiekiezers uit Midden- en Noord-Limburg en jongeren uit de Euregio. Die hebben we nu ook al, maar voor bijvoorbeeld technische opleidingen kan dat echt nog wel meer.”
Veel opleidingen worden ook door andere hogescholen in Nederland aangeboden, dus extra instroom vanuit de rest van het land zal lastiger te realiseren zijn. Daarom wil Zuyd ook steviger inzetten op onderwijs voor professionals en opleidingen voor migranten, zoals statushouders. De hogeschool heeft al een pre-bachelor-traject voor statushouders en gaat het aanbod van om- en bijscholing voor hen uitbreiden.
Limburg heeft capaciteit voor internationalisering
Daarnaast zal de Limburgse hogeschool elders in Europa studenten werven, zij het alleen voor technische en biomedische opleidingen die nu minder studenten afleveren dan de arbeidsmarkt in de regio vraagt. Postema weet hoe gevoelig het debat rond internationalisering is, maar benadrukt dat de problemen niet in Limburg liggen.
De wekelijkse nieuwsbrief is nog korte tijd gratis te ontvangen. De voorwaarden vindt u hier.
“Wij zien de problemen die enkele universiteiten hebben, maar zien ook dat we daarvan in Limburg gewoon geen last hebben. Elders knelt het vaak door een gebrek aan huisvesting voor studenten. Nou, in Sittard, Heerlen of Roermond zijn ze maar al te blij met extra studenten. Die steden willen er nog wel meer. Ook van overvolle collegezalen of overwerkte docenten is bij ons geen sprake. In Limburg hebben we gewoon de capaciteit om goed en verantwoord gestalte te geven aan internationalisering.”
In een regio met tweehonderd kilometer aan grenzen, waarvan maar vijftien kilometer aan de rest van Nederland verbonden is, zou het bovendien bijzonder zijn om alleen naar Nederland te kijken, voegt Postema nog toe. “Het gros van de twaalf procent aan buitenlandse studenten die we nu hebben, komt gewoon uit de buitenlandse gebieden die direct naast ons liggen.”
Evenwel spant Zuyd zich in om ook die studenten in Limburg te houden. Zo biedt de opleiding Applied Science (biochemie en materialen), die de Brightlands Chemelot Campus als thuisbasis heeft, in het derde en vierde studiejaar een Engelstalige leerroute aan. “Daar komen Duitse studenten op af, die daarna in groten getale blijven. Op de Campus komen ze namelijk meteen in een werkveld terecht, en velen vinden daar gewoon hun eerst baan.”
Bezuinigen op onderwijs zou erg onverstandig zijn
De uitslagen van de jongste verkiezingen voor de Tweede Kamer zal in menig bestuurskamer van onderwijsinstellingen tot opgetrokken wenkbrauwen hebben geleid. Ook Postema heeft zorgen over eventuele voornemens om te bezuinigen op het onderwijs. “Dat lijkt mij buitengewoon onverstandig – in het primair en voortgezet onderwijs nog onverstandiger dan in het mbo en het hoger onderwijs”, aldus de bestuursvoorzitter. “De kracht van Nederland heeft altijd gelegen in ons goede onderwijs. Je moet heel goed oppassen dat je dat niet ondergraaft. Daarvoor zijn we dus zeker beducht.”
Een nieuw kabinet kan echter ook nieuwe kansen voor het beroepsonderwijs bieden, toont Postema zich optimistisch. Met name regionale versterking zou hem welkom zijn. “Neem bijvoorbeeld ons onderzoeksthema ‘waardevolle wijken’, waarin we willen leren hoe je op een goede manier tot de fysieke inrichting van wijken komt en dat verbindt met de beleving en sociale structuren van de mensen die er wonen.”
Vandaaruit is Zuyd betrokken bij het Nationaal Programma Heerlen-Noord. De onderwerpen die daar worden onderzocht, spelen op veel meer plekken in Nederland. “Veel van het onderzoek en de kennisdeling betalen we nu echter uit eigen zak”, vertelt Postema. “Dat is niet erg, maar dat geld kunnen we ook elders gebruiken. Met ruimere basisfinanciering zouden we veel meer mogelijkheden hebben om onze kennis op andere plekken ten goede te laten komen.”
