‘Het hoger onderwijs moet zich aanpassen, niet de studenten van kleur’
“Mijn marges worden bepaald door mijn geslacht, ras en klasse. Deze factoren bepalen niet alleen mijn marges, maar helpen mij ook mijn marges en mijn leiderschap te omarmen”, schrijft de Afro-Amerikaanse universiteitsbestuurder Mary Hinton in haar nieuwe boek ‘Leading from the Margins’. Hinton reflecteert hierin op de unieke sterke punten van gemarginaliseerde individuen en nodigt hen uit hun leiderschapspotentieel te omarmen en daarmee het verschil te maken.
Met een reeks pijnlijke voorbeelden uit haar eigen praktijk vertelt de Amerikaanse bestuurder hoe het voelt om gemarginaliseerd te zijn. “Ik weet wat het is om een ruimte binnen te lopen en de enige persoon te zijn die op mij lijkt. Ik ben op conferenties geweest waar meer dan 400 mensen in de zaal zaten en ik de enige Afro-Amerikaanse vrouw in de zaal was”, schrijft ze. Hinton ziet het tegelijkertijd als haar taak om die ruimtes juist wel binnen te lopen.
Weggezet als geprivilegieerd
Veel dimensies uit haar armoedige jeugd op het platteland in het zuiden van de VS versterken nu haar leiderschap, zegt Hinton. In haar boek behandelt ze hoe het was om op te groeien in een omgeving met mensen van kleur, waar iedereen van je verwachtte dat je je verhield tot deze achtergrond. Tijdens haar studie, waar ze een van de weinige studenten van kleur was, werd ze juist weggezet als geprivilegieerd: alleen vanwege positieve discriminatie werd ze toegelaten tot een prestigieuze Liberal Arts College, zo kreeg ze vaak te horen.
Toen een collega op een conferentie tegen haar zei dat gekleurde studenten een cultuur van onderdrukking met zich meebrengen naar de campus die ervoor zorgt dat ze niet kunnen slagen, besloot Hinton dat ze zou werken aan onderwijsgelijkheid. Het zijn niet deze studenten die hun mislukkingen bepalen, het zijn de hoger-onderwijsinstellingen zelf, betoogt ze.
Beperkte en exclusieve toegang tot het systeem
Hoewel de demografie van het hoger onderwijs is veranderd, is er geen enkele stap gezet om de cultuur in het hoger onderwijs inclusiever te maken, zo stelt de universiteitsbestuurder uit Virginia. In plaats daarvan moet elke student, ongeacht diens achtergrond, zich voegen naar beperkte culturele normen. “We richten ons op het vergroten van de mogelijkheden voor ondervertegenwoordigde bevolkingsgroepen, terwijl het verlenen van beperkte en exclusieve toegang tot het systeem historisch gezien stevig is verankerd in het hoger onderwijs”, aldus Hinton
Hoe kunnen we deze nieuwe beweging en een eeuwenoud systeem met elkaar verzoenen, vraagt ze zich af. Er is veel discussie geweest over de vraag waarom er raciale verschillen in uitkomsten en slagingspercentages bij studenten bestaan, maar volgens haar moet de vraag anders worden gesteld: hoe moet het hoger onderwijs opnieuw worden vormgegeven zodat het álle studenten ondersteunt, en niet alleen die studenten waarvoor het hoger onderwijs oorspronkelijk bedoeld was?
Het zijn universiteitsleiders uit de marge die hierin een impactvolle rol kunnen spelen bij het identificeren, oproepen en opnieuw vormgeven van hogescholen en universiteiten, betoogt Hinton. Zo kunnen hoger-onderwijsinstellingen daadwerkelijk inclusief en ondersteunend worden voor een diverse studentenpopulatie.
We moeten het systeem aanpassen niet de studenten
“Die aloude praktijken, rituelen en tradities die mensen buitensluiten, zoals bepaalde curricula en pedagogische methoden, vinden geen weerklank bij studenten van kleur. We kunnen daarom ook ophouden met het proberen studenten geschikt te maken voor een systeem dat nooit voor hen gemaakt is, dat in feite bedoeld was om hen terzijde te schuiven”, redeneert de bestuurder.
Een rector van kleur wordt bovendien vaak ten onrechte gezien als een symbool dat een gemeenschap racisme heeft uitgeroeid. “Een symbool dat een campus de fouten uit het verleden achter zich heeft gelaten. Een symbool dat gerechtigheid is bereikt en dat er antiracistisch werk is verricht. Dit symbool is vals en wordt soms gebruikt ter vervanging van het echte, voortdurende werk dat moet worden gedaan om een inclusieve, antiracistische gemeenschap te worden en een leider van kleur te steunen.”
Mijn stem wordt als bedreigend ervaren
Als vrouw van kleur wordt Hinton dagelijks geconfronteerd met vooroordelen over haar intelligentieniveau, de manier waarop zij haar huidige positie heeft bereikt en haar bereidheid om alle studenten te koesteren – en niet alleen studenten van kleur. “Als ik mijn authentieke stem als zwarte vrouw gebruik, word ik vaak uitgedaagd, aangezien dat op de een of andere manier bedreigend voelt voor anderen”, merkt ze.
Om deze percepties te bestrijden, voelen veel leiders uit de marge zich gedwongen zichzelf te conformeren aan de personen in het centrum van de macht. Ze willen aan de verwachtingen van anderen voldoen in plaats van zich te concentreren op zelfinzicht en authentiek leiderschap, aldus Hinton.
Nog grotere cirkels tekenen
Het is echter juist de kracht van authentiek leiderschap om zich uit te spreken en het platform als leider te gebruiken bij het aanpakken van de hardnekkigste sociale problemen, benadrukt ze. Dit is ook belangrijk voor de rol die rectoren hebben bij het uitvoeren van diversiteitsagenda op de campus. Rectoren kunnen rolmodellen zijn met betrekking tot het vooruithelpen van een diversiteitsagenda.
Het centrale uitgangspunt in haar boek is de overtuiging dat uit de marges leiders naar boven komen drijven die moed hebben. “Moed wordt geboren in hen die misschien ooit zijn afgewezen. Onze stemmen, individueel en collectief, worden helderder, luider en krachtiger”, zegt Hinton. “Mensen trekken soms een cirkel om zichzelf heen om de ander uit te kunnen sluiten. Het is onze taak en onze missie om een nog grotere cirkel te tekenen die ons allemaal omvat.”
‘Leading from the Margins, College Leadership from Unexpected Places’ door Mary Dana Hinton uitgegeven door Johns Hopkins University Press.
