ScienceGuide staat voor verdieping. Dit is het platform waar de actualiteit en achtergrond elkaar ontmoeten op een inhoudelijke en doordachte wijze. Onder het uitklapteken vind je dus een toelichting, geheugensteun of voetnoot die de redactie of de auteur toevoegt. Dit doen wij om ervoor te zorgen dat wij in onze artikelen grondig en gedetailleerd in kunnen gaan op belangrijke details, zonder de lezer kwijt te raken.
Bundel krachten in Nederlands onderzoek
Nieuws |
de redactie
12 februari 2010 | Er komen steeds meer onderzoeksinstituten in Nederland. Volgens de Adviesraad voor het Wetenschaps- en Technologiebeleid (AWT) heeft dit een belangrijke functie, maar zijn er ook nadelen.
Nee, tenzij
Op zich is het zinvol dat er steeds nieuwe onderzoeksinstitutenontstaan, stelt de AWT. Het is een flexibele manier om samenwerkingen zwaartepuntvorming in het onderzoek te stimuleren. Maar als ersteeds nieuwe instituten ontstaan zonder dat oude afvallen, gaatdat ten koste van doelmatigheid. Overdaad doet de flexibiliteit vanhet systeem weer teniet. Joop Sistermans, voorzitter van de AWT:”De overheid moet geen instituten buiten de universiteitondersteunen, tenzij dit aantoonbare voordelen oplevert voor hetNederlandse onderzoekssysteem, bijvoorbeeld voor nationale regie ofvoor zwaartepuntvorming en profilering.”
Daarnaast pleit de raad voor een levensduurbenadering. Deoverheid moet nieuwe instituten voor minimaal twee keer vier jaarondersteunen, maar al vanaf het begin duidelijk maken dat definanciering van het onderzoek van tijdelijke aard is. Daarom moetze al bij aanvang een exitstrategie verlangen, bijvoorbeeld gerichtop het zoeken van een plek binnen een universiteit of anderekennisinstelling. Bij eventuele opheffing moet overdracht van deopgebouwde kennis en expertise geborgd worden.
Krachtenbundeling in huidigsysteem
Om de huidige versnippering in het onderzoekslandschap teverminderen, pleit de AWT ervoor dat de instituten, hunkoepelorganisaties (NWO en de KNAW) en de universiteiten met elkaarin overleg treden over krachtenbundeling. Daarbij kan het gaan omstrategische samenwerking, gedeelde faciliteiten, gezamenlijktoezicht, gedeelde aanstellingen of gezamenlijke huisvesting, maarook fusies zouden serieus moeten worden overwogen. Tevens zoudenuniversiteiten en instituten, in overleg met privateR&D-instellingen, moeten streven naar de vorming vankennisknooppunten in Nederland, zoals bijvoorbeeld in Wageningen isgebeurd. Dat levert aantoonbaar effect op in de internationalekenniscompetitie.
Het Nederlandse publieke onderzoekssysteem kent, naast deuniversiteiten, steeds meer en steeds gevarieerdereonderzoeksinstituten. Het nieuwe AWT-advies, Kennisplaatsen – Onderzoeksinstituten in een veranderendeomgeving geeft hiervan een uitgebreid overzicht.
