Onderwijs kan slimmer en innovatiever

Nieuws | de redactie

28 april 2010 | Door onderwijs slimmer te organiseren kunnen we veel meer uit ons onderwijs halen dan we nu doen. Dat adviseert het Netwerk Onderwijsinnovatie met daarin Robbert Dijkgraaf, Kees Tetteroo en Joeri van den Steenhoven aan OCW. “We meten en weten nog veel te weinig”, zegt meedenker Alexander Rinnooy Kan vandaag.

“We moeten scholen veel meer gaan beoordelen op hun ‘addedvalue’. Dit betekent niet alleen dat we het eindresultaat moetenweten, maar dan is ook het aanvangsniveau van belang. Scholen diedit goed doen gaan we vervolgens belonen en we reageren als hetslecht gaat.” Dit zegt Alexander Rinnooy Kan vandaag tijdens eenSBO-congres over de productiviteit van het onderwijs in deAmsterdamse Hermitage.

Hij refereert hierbij naar het rapport ‘Onderwijs kan zoveel slimmer’ iswaarvan hij en kenniskampioenen als Robbert Dijkgraaf (KNAW), KeesTetteroo (IP) en Joeri van den Steenhoven (KL) medeauteurszijn. Zij willen met een set aanbevelingen als startpunt eendialoog op gang brengen over hoe innovatie kan helpen het onderwijste verbeteren en het lerarentekort te bestrijden. Deze dialoog werdonlangs al op ScienceGuide aangewakkerd door Fons van Wieringen. (U kuntVan Wieringen en zijn Onderwijsraad via die link uw adviesgeven over ‘wat te doen’.) 

Ruimte voor professionals

Docenten, managers en onderwijsassistenten moeten deruimte krijgen hun professionaliteit maximaal in te zetten. Wet- enregelgeving en CAO’s zijn hiervoor nog te veel eenbelemmering.

Het Netwerk stelt vereenvoudiging en flexibilisering voor op hetgebied van bekostiging, het leerpad van leerlingen en detijdsbesteding van docenten. Over deze thema’s is de afgelopenperiode uitgebreid gepubliceerd en gediscussieerd op de pagina Educatie van ScienceGuide.

“Het Netwerk acht het van groot belang dat eencultuurverandering tot stand komt, zodat voortdurende ontwikkelingen verhoging van de professionaliteit basiselementen worden van hetonderwijs. Voor een docent geldt hetzelfde als voor leerlingen, elkjaar weer willen bijleren en beter gaan presteren.”

Resultaat belonen

Meten is weten, maar daarvoor moeten doelen wel helderzijn en resultaat beter gemeten worden. Het Netwerk daagt hetonderwijs en onderwijsexperts tot het formuleren van eendefinitie van (onderwijs)prestaties van scholen en van eindtermen,vergelijkbaar met de referentieniveaus voor taal en rekenen. “Hetdraait om een cultuur waarin je voortdurend wordt uitgedaagd hetbeste uit jezelf te halen, en vervolgens goed wordt beloond als jepresteert.”

“Bij ruimte voor professionaliteit past verantwoordelijkheid nemenvoor resultaten en belonen naar rato van deze prestaties. Het doelis de professionele school die zijn verantwoordelijkheid neemt enbeoordeeld wordt op zijn prestaties. Kern van de uitdaging is om inhet onderwijs een permanente spiraal van productiviteitsstijgingtot stand te brengen.” Deze meer prestatiegerichte aanpakis in lijn met het onlangs verschenen onderwijsverslag van de Inspectie van hetOnderwijs.

Rinnooy Kan besluit met: “Ik hoop dat de discussie een breedvervolg krijgt en dat ook de vakbonden deze oppakken. Hetonderwijs kan zo in de toekomst beter toegerust haar belangrijkemaatschappelijke taak vervullen.” Vakbondsvoorzitter WalterDresscher (AOb) heeft recent al zo’n handschoen opgepakt in zijn reactie opScienceGuide op het betoog van HAN-lector Frans deVijlder.