Stemmen? Let op je partner

In tegenstelling tot de algemene aanname dat een politiekevoorkeur vooral een individuele keuze is, blijken partners elkaarbij het kiezen van een politieke partij sterk te beïnvloeden. Ditconstateren de UU/UT-sociologen Hilde Coffé en Ariana Need.Hun artikel verscheen in het meinummer van het Britsewetenschappelijke tijdschrift ‘Electoral Studies’.

Op basis van gegevens uit de Nederlandse Familiesurvey uit 2000 en2003 stellen de onderzoekers vast dat partners in hoge mate kiezenvoor eenzelfde politieke stroming (links, confessioneel en rechts).De vraag die de onderzoekers zich vervolgens stelden, is of ditkomt doordat partners vaak dezelfde sociaaleconomische achtergrondhebben of omdat ze elkaar direct beïnvloeden.

Wederzijdse invloed

Coffé en Need laten zien dat bij linkse en confessionelekiezers een klein deel van de gelijkheid in stemgedrag wordtverklaard door de sociaaleconomische achtergrond die partnersdelen, maar dat het vooral om een wederzijdse beïnvloedinggaat.

Bij rechtsstemmende partners speelt de sociaaleconomischeachtergrond zelfs helemaal geen rol. “De overeenkomende politiekevoorkeur van rechtsstemmende partners is primair het resultaat vanwederzijdse invloed van de partners”, aldus Coffé en Need.

Bescheiden rol voor achtergrond

De onderzoekers concluderen dat in onderzoek naar depolitieke keuzes van het electoraat te vaak wordt gekeken naar dekiezer als geïsoleerd individu, waarbij de sociaaleconomischeachtergrond van de kiezer veelal als verklaring wordt aangedragenvoor het stemgedrag. Daarbij wordt geen rekening gehouden met deinvloed van de omgeving, en in het bijzonder die van departner.

Zodra met de politieke voorkeur van de partner rekening wordtgehouden, blijkt de individuele sociaaleconomische achtergrondechter slechts een bescheiden rol te spelen bij het bepalen van depolitieke stroming die de kiezer aanhangt.