De angst voor een verjaardag

Nieuws | de redactie

30 mei 2011 | Is het stille meisje achter in de klas nu lekker rustig of een reden tot bezorgdheid? Extreme verlegenheid, ofwel sociale angst, is zowel maatschappelijk als wetenschappelijk een vaak vergeten onderwerp. En dat terwijl het relatief veel voorkomt en de samenleving veel kost. De Universiteit Leiden komt daarom met een ‘family lab’ om dit fenomeen nader te onderzoeken.

Het Leiden Social Anxiety Network (LSAN) onderzoekt in hetfamily lab het samenspel van genen en omgeving dat debasis vormt voor sociale angst. Waarom willen kinderen niet naarschool uit angst voor klasgenoten en docenten? Waarom grijpenmensen naar de medicijnen uit angst voor het bezoeken van eenverjaardag? In het Leidse family lab wordt bij completefamilies onderzocht welke aspecten deze stoornis mogelijkveroorzaken.

Sociale angst zit in de familie

Sociale angst is een relatief onderbelichte aandoening, maar isdat terecht? de kans dat iemand in zijn leven een socialeangststoornis krijgt is 7 tot 13 procent en het kost de samenlevingrond de €12.000 per persoon per jaar. Vaak wordt de stoornis nietof laat opgemerkt omdat extreem verlegen mensen anderen niet methun problemen willen belasten. Sociale angst gaat vaak vooraf aaneen depressie en hangt samen met veel drinken of gebruik van anderemiddelen. Personen met sociale angst hebben minder relaties, volgenvaak ook een opleiding onder hun niveau, of functionerenberoepsmatig onder hun opleidingsniveau.

Sociale angst loopt vaak door meerdere generaties van éénfamilie. Het Leiden Social Anxiety Network gaat sociale angstdaarom onderzoeken in een family lab. Hele families enschoonfamilies worden door een interdisciplinaire groeponderzoekers onderzocht om het ingewikkelde samenspel van genen enomgeving te ontrafelen: hersenscans, bloedonderzoek naar genen ensignaalstofjes, persoonlijkheidsonderzoek, omgevingsonderzoek enstatistiek. Op die manier worden risicofactoren en beschermendefactoren in kaart gebracht, waaruit een aanpak moet wordenontwikkeld om sociale angst te voorkomen.

Interactie tussen gen en omgeving

Ontwikkelingspsycholoog prof. dr. Michiel Westenbergen, één vande onderzoekers in het project, benadrukt het belang het familylab. “Familieonderzoek is gecompliceerd en duur en daardoorwereldwijd heel zeldzaam. Maar je hebt die hele families tochnodig, ook de kant waarin extreme verlegenheid niet voorkomt. Weweten namelijk al wel iets over de directe effecten van genen enomgeving, maar uit onderzoek naar bijvoorbeeld agressie ofdepressie blijkt juist de interactie tussen genen en omgeving heelbelangrijk. Je hebt de omgeving echt nodig om de genen te kunnenvinden.”

De aftrap van het family lab vindt plaats van 6 tot enmet 8 juni. Op 6 en 7 juni organiseert het Social Anxiety Networksamen met de KNAW een internationaal colloquium bij de KNAW inAmsterdam voor een select gezelschap internationale onderzoekers omde nieuwste stand van het onderzoek te bespreken. Op 8 juni vindtin Leiden de masterclass plaats, voorafgegaan door driepubliekslezingen over het samenspel van genen en omgeving bijsociale angst.