Zo scoren Nederlandse universiteiten op een eerlijke ranking
Met een ranking is vaak veel mis, zo werd al menigmaal op ScienceGuide betoogd. Rankings creëren een verdraaid beeld van kwaliteit, gebruiken vaak indicatoren die niet eenduidig zijn, leunen vaak op verdienmodellen die zich moeilijk laten verenigen met publieke waarden, en laten zich manipuleren doordat universiteiten zélf data aanleveren en van tevoren (tegen betaling) kunnen zien hoe dat hun resultaat beïnvloedt.
Ranking die valkuilen vermijdt
De CWTS Leiden Ranking probeert enkele van die valkuilen te vermijden, bijvoorbeeld door expliciet alleen te kijken naar onderzoekspublicaties die zijn opgenomen in de Web of Science-database van het Amerikaanse Clarivative Analytics. Zodoende wordt niet gebruikgemaakt van data die universiteiten zelf aanleveren. Daarnaast hoort het Centre for Science and Technology Studies (CWTS) bij de Universiteit Leiden, niet bij een winstgedreven bedrijf, en biedt de CWTS Leiden Ranking de mogelijkheid om de data van universiteiten te vergelijken op verschillende indicatoren (wetenschappelijke impact, samenwerking, Open Access, diversiteit gemeten naar gender).
De CWTS-website bevat zelfs een handleiding voor het verantwoord lezen van een ranking. Daarin wordt bijvoorbeeld opgeroepen om de verschillende profielen van universiteiten in ogenschouw te houden bij het interpreteren van de rangschikking.
Universiteit Utrecht maakt grootste wetenschappelijke impact
De Universiteit Utrecht (27.215) en de Universiteit van Amsterdam (26.792) waren in de periode 2017-2020 de Nederlandse grootleveranciers van wetenschappelijke publicaties, wijst de CWTS Leiden Ranking uit. De Rijksuniversiteit Groningen volgt met 21.432 publicaties op een derde plaats. Bij de Technische Universiteit Eindhoven (7236), de Universiteit Twente (7225) en de Universiteit van Tilburg (3234) werd het minst gepubliceerd.
De indicator ‘wetenschappelijke impact’ van de CWTS Leiden Ranking beslaat het percentage van de publicaties dat tot de beste tien procent van het betreffende wetenschapsveld wordt gerekend. De daarbij gebruikte cijfers komen niet geheel overeen met de hierboven genoemde productie per universiteit; publicaties die in samenwerking met andere organisaties zijn geschreven, worden slechts gedeeltelijk meegerekend.
De wekelijkse nieuwsbrief is nog korte tijd gratis te ontvangen. De voorwaarden vindt u hier.
Kijkt men naar alle wetenschapsgebieden samen, dan is de Universiteit Utrecht volgens de CWTS Leiden Ranking de Nederlandse universiteit met de meeste wetenschappelijke impact. Zo’n 15,3 procent van de publicaties van de UU behoort tot de beste tien procent van de publicaties in hun betreffende wetenschapsgebied. De UvA (14,9 procent) en Wageningen University & Research (14,8 procent) volgen op een tweede en derde plaats.
De Nederlandse universiteiten met het laagste percentage publicaties dat binnen de beste tien procent van het betreffende vakgebied valt, zijn de Universiteit Twente (12,9 procent), de Universiteit Maastricht (12,8 procent) en de Universiteit van Tilburg (12 procent).
Worden universiteiten uit de hele wereld meegenomen, dan staat Utrecht op plaats 54. De UvA (62), WUR (64) en de VU (68) volgen op korte afstand.
VU is Nederlands Kampioen Wetenschappelijke Samenwerking
De drie meest publicerende universiteiten in Nederland zijn ook de drie universiteiten met de meeste artikelen die met tenminste één andere organisatie zijn gepubliceerd. Niettemin is de VU is Nederlands Kampioen Wetenschappelijke Samenwerking; daar wordt 91,7 procent van de wetenschappelijke artikelen samen met auteurs van andere organisaties gepubliceerd. De Universiteit Maastricht volgt met 89,7 procent op de tweede plek. Dat resultaat zal rector Pamela Habibovic, groot voorstander van interdisciplinair samenwerken, deugd doen.
De UvA pakt brons met 89,4 procent, terwijl de Universiteit Utrecht met 89 procent net naast het podium valt. De technische universiteiten publiceren het minst vaak in samenwerking met andere organisaties, getuige de score van 83,3 procent voor de TU Eindhoven en 81,6 procent voor de TU Delft.
Ranking voor Open Access
Ook bij de indicator ‘Open Access’ geldt dat de drie meest publicerende universiteiten in absolute aantallen de meeste Open Access-artikelen publiceren. Relatief gezien haalt de RUG met 87,8 procent echter het hoogste percentage Open Access-publicaties, gevolgd door de Universiteit Leiden (83,1 procent), de Universiteit Maastricht (79,6 procent) en de Universiteit Utrecht (79,5 procent).
De TU Delft (73,7 procent), de Universiteit van Tilburg (73,1 procent) en de Universiteit Twente (71,6 procent) publiceren het minst vaak Open Access.
Percentage vrouwelijke auteurs laagst bij TU’s
De CWTS Leiden Ranking maakt tevens inzichtelijk welk percentage van de auteurs vrouw is. De Universiteit Utrecht (25.411), de UvA (25.410) en de Erasmus Universiteit (21.823) leveren het vaakst vrouwelijke auteurs. Relatief gezien is het echter de VU die het best presteert op deze parameter; daar is 41,8 procent van de auteurs vrouw. De Erasmus Universiteit (40,9 procent) en de Universiteit van Tilburg (39,8 procent) pakken zilver en brons.
Bij de technische universiteiten is het percentage vrouwelijke auteurs het laagst; 19,2 procent bij de TU/e en 17,7 procent bij de TU Delft.
