Nationaal Groeifonds investeert 1,3 miljard euro in onderwijs
Onderwijsprojecten Nationaal Groeifonds
Waar het Platform Talent voor Technologie (PTvT) ook andere aanvragen heeft helpen beoordelen, diende het zelf eveneens een subsidieverzoek in, dat het uiteraard niet zelf van een oordeel voorzag. Het project ‘Investeren in het talent van de toekomst’ sluit nauw aan bij de beginselen van het PTvT om primair en voortgezet onderwijs in de bèta- en techniekhoek steviger te stimuleren. De aanvraag van 352 miljoen euro is in zijn geheel gereserveerd door het Nationaal Groeifonds, afhankelijk van een herzien plan.
Een andere aanvraag die in de prijzen viel, is de Nationale Aanpak Professionalisering van Leraren (NAPL). Hierin wordt een doorlopende ontwikkeling voorzien van docenten tussen het primair en het hoger beroepsonderwijs. Het Innovatieprogramma Onderwijshuisvesting ontving eveneens een duim omhoog. Dit project beoogt een kwaliteitsverbetering en kostenbesparing bij nieuwbouw van scholen. De overige laureaten waren ‘Meer uren werkt’ en de Creative Industries Immersive Impact Coalition (CIIIC).
Toetsing personeelsplannen Nationaal Groeifonds door PTvT
Aanvragen voor het Nationaal Groeifonds (NGF) dienen een paragraaf te bevatten over personalia, oftewel human capital. Voor projecten binnen de pijler Onderzoek, ontwikkeling en innovatie heeft het Platform Talent voor Technologie (PTvT, door het NGF aangeduid als ‘Platform voor Talent en Technologie’) deze paragrafen beoordeeld van zeer goed tot onvoldoende. Deze beoordeling maakt overigens niet automatisch dat het NGF de betreffende aanvraag daardoor meteen goed- of afkeurt. Bovendien kent het NGF verschillende niveaus van toekenning: naast ‘onvoorwaardelijk’ kent men ‘voorwaardelijk’ (ja, tenzij later anders blijkt) en ‘reservering’ (alleen als het plan wordt verbeterd).
De wekelijkse nieuwsbrief is nog korte tijd gratis te ontvangen. De voorwaarden vindt u hier.
In de derde ronde van het NGF heeft het PTT in totaal negentien voorstellen beoordeeld. Slechts één voorstel kreeg het predicaat ‘zeer goed’, gevolgd door drie met ‘goed’. Voor zeven aanvragen waren ‘aanvullingen gewenst’, terwijl acht als ‘onvoldoende’ werden aangemerkt. Van de negentien voorstellen heeft het NGF twaalf uiteindelijk voorgedragen voor subsidie. Het is interessant om te onderzoeken of de beoordeling van het PTvT overeenkomt met de definitieve voordracht van NGF. De nadruk op de personeelsparagraaf is per slot van rekening een reactie op eerdere subsidierondes, waar goede bedoelingen van projecten niet per se verwezenlijkbaar waren door personeelstekorten. Bij de definitieve toekenning waren valorisatie en internationale samenwerking ook doorslaggevende aandachtspunten.
Weinig zeer goed, veel onvoldoende
Het project Re-Ge-NL, over de landbouwtransitie, verkreeg van het PTvT het predicaat ‘zeer goed’. De toekenning van 129 miljoen euro door het NGF is echter voorwaardelijk. Van de drie door het PTvT als ‘goed’ aangemerkte plannen heeft het NGF er twee überhaupt niet gehonoreerd; de derde verkreeg een voorwaardelijke toekenning van 118 miljoen en een reservering van 178 miljoen euro. Zo bezien heeft de beoordeling van human capital door het PTvT een weinig voorspellende waarde.
Andersom lijkt een negatief vonnis van het PTvT wel een slechte voorbode. Van acht onvoldoende beoordelingen zijn slechts twee voorstellen voor onvoorwaardelijke subsidie of reservering geduid. Onder de afgekeurde aanvragen bevinden zich drie digitaliseringsprojecten en een deltaplan voor diervrije ontwikkeling. In de tussencategorie waar ‘aanvullingen gewenst’ waren, is het beeld dan ook gemengd: vier voorstellen zijn (voorwaardelijk) voorgedragen, drie aanvragen zijn afgekeurd. De 132 miljoen euro voor vernieuwend zorgonderwijs door DUTCH behoort wel tot de gelukkigen, evenals een reservering van 417 miljoen voor het Deltaplan Valorisatie van VH en UNL. Van de vier miljard heeft het NGF slechts ongeveer 500 miljoen euro onvoorwaardelijk toegekend.
Toekomst van Nationaal Groeifonds
Als alle aanvragen uiteindelijk volledig worden gehonoreerd, ledigen deze totale toekenningen het gehele budget van vier miljard euro voor de derde subsidieronde van het Nationaal Groeifonds. De complete cyclus van ronden tussen 2021 en 2025 kost opgeteld een luttele twintig miljard euro. Dit fonds, waaruit politici eerder al graaiden voor onbedoelde doeleinden, stamt wel nog uit de tijd van gratis geld zonder nadelen. Inmiddels rijzen er grote zorgen over rente en inflatie in het Groeifonds.
Overigens is de vierde en volgende aanvraagronde van het Nationaal Groeifonds al in voorbereiding volgens de website van het fonds. Naast human capital zal daarin nog meer nadruk komen te liggen op het ‘duurzaam verdienvermogen’ van voorstellen, zodat het rendement ervan eerder duidelijk is. Ook valorisatie en internationale samenwerking krijgen nog grotere rollen toebedeeld in de vierde ronde van het fonds. Andere aandachtspunten zullen zijn kwaliteitsverbetering bij mbo en schoolleiders, innovatieve onderwijsvormen (waaronder peer-2-peer learning) en arbeidsbesparende innovaties. Het valt te bezien hoe deze plannen afsteken tegen de financiële en politieke situatie rond 2024-2025.
