Kiezen voor de liefde of de wetenschap?
Het onderzoek is recentelijk gepubliceerd als preprint en verricht door wetenschappers van de Universiteit van Aarhus, de Radboud Universiteit en de Newcastle Business School. Het onderzoek verkent de nuances van het single-zijn binnen de wetenschap, met bijzondere aandacht voor vrouwelijke academici. Met ‘single zijn’ bedoelen de onderzoekers ruim het niet betrokken zijn bij een langdurige, monogame romantische relatie.
Verwachtingen opgelegd door familie en vrienden
Binnen de academische wereld biedt het single zijn enerzijds bepaalde vrijheden, zoals de kans om zich onverdeeld op een carrière te richten en vrijheid van verplichtingen die een partner of gezin met zich mee kunnen brengen. Anderzijds stuiten single academici op sociale stigma’s en uitdagingen zoals het omgaan met gevoelens van isolement en het niet voldoen aan sociale verwachtingen op het gebied van relaties en gezinsleven, dikwijls opgelegd door familie en vrienden.
Internationale academische mobiliteit speelt een grote rol in dat alles. Deze mobiliteit wordt vaak beschouwd als een essentiële stap in de carrièreontwikkeling van academici en biedt mogelijkheden voor het opdoen van nieuwe ervaringen, het uitbreiden van professionele netwerken en samenwerking met toonaangevende experts in hun vakgebied, aldus de auteurs. Een tijd in het buitenland wonen kan echter ook een zware wissel trekken op het persoonlijke leven doordat het onderhouden van langdurige persoonlijke relaties moeilijker wordt.
Moeilijke balans tussen wetenschap en privéleven
Voor het onderzoek zijn interviews met negen vrouwelijke academici uit verschillende landen afgenomen. Uit de gesprekken blijkt een diepgaande ambivalentie in hun ervaringen, synchroon aan de hierboven genoemde voor- en nadelen. Enerzijds biedt hun single-status hen de vrijheid om reis- en carrièrekansen te grijpen, anderzijds worden ze geconfronteerd met de nadelen zoals gevoelens van eenzaamheid, de druk om te voldoen aan zowel sociale als professionele verwachtingen en de uitdaging om een balans te vinden tussen werk en privéleven.
Word abonnee!
Alleen met uw bijdrage kan ScienceGuide bestaan. Word abonnee voor slechts €85 per jaar (incl. 9% BTW), ontvang 50 keer per jaar de nieuwsbrief en draag bij aan een onafhankelijk platform voor het hoger onderwijs.
Abonneer u hier
Het gevoel van achterstand ten opzichte van leeftijdsgenoten die een traditioneler levenspad bewandelen is een prominent thema in de interviews. Dit kan leiden tot een gevoel van isolement of het gevoel niet te voldoen aan de ‘normatieve’ maatschappelijke verwachtingen. Daarnaast wordt hun single-zijn vaak besproken in informele gesprekken met vrienden en familie, wat kan leiden tot gevoelens van druk of oordeel, aldus de vrouwelijke academici.
Singles in wetenschap geacht meer beschikbaar te zijn
Deze ambivalentie wordt verder versterkt door de academische omgeving die vaak hoge eisen stelt aan tijd, toewijding en productiviteit van vrouwelijke wetenschappers. Volgens de studie stelt hun single-status hen wel in staat om aan deze hoge eisen te voldoen, maar ondervinden ze tegelijkertijd druk door de verwachtingen van flexibiliteit en beschikbaarheid. Wanneer er problemen opgelost moeten worden, wordt er vaak een beroep gedaan op deze vrouwen vanwege hun single-status; omdat zij single zijn, hebben zij meer tijd, is vaak de aanname bij collega’s en leidinggevenden.
Daten als romantisch voorgeborchte
Daten en het aangaan van relaties is niet eenvoudig, laten de vrouwelijke respondenten optekenen. Het vinden van een partner die hun levensstijl en ambities begrijpt, is een uitdaging, vertellen ze, al helemaal binnen een internationale en dikwijls tijdelijke setting.
Een van de belangrijkste thema’s rondom is daten is de ‘hoofdruimte’ die het in beslag neemt, vooral in de beginfase van de kennismaking met iemand, vertellen de vrouwelijke academici. Een van de respondenten beschreef het als een ‘romantisch voorgeborchte’, een staat van onzekerheid en stress wanneer iemand niet reageert op berichten of de uitkomst van de relatie onzeker is. Deze emotionele belasting wordt versterkt door de tijdelijke aard van hun verblijf in verschillende landen, wat het moeilijk maakt om langdurige relaties op te bouwen.
Combinatie moederschap en wetenschap
Ook het denken over moederschap bij single, vrouwelijke academici wordt beïnvloed door de achtergrond van hun academische carrière en hun internationale mobiliteit, blijkt uit het onderzoek. De eventuele wens om moeder te worden wordt afgewogen tegen de realiteit en uitdagingen van hun professionele en persoonlijke situaties.
De sociale druk speelt daarin een rol: vrouwelijke academici worden niet alleen geconfronteerd met de professionele eisen van hun carrière, maar ook met maatschappelijke verwachtingen over vrouwenrollen, inclusief het moederschap. Dit kan leiden tot conflicterende gevoelens en keuzes, vooral voor diegenen die een gezin ambiëren, aldus de onderzoekers.
Internationale mobiliteit en moederschap
Zo uit een van de geïnterviewden haar zorgen dat het moederschap moeilijk in haar leven past, gezien de eisen van haar academische carrière en de mobiliteit die daar vaak mee gepaard gaat. Ze wil wel kinderen, maar is tegelijkertijd onzeker of dit binnen haar huidige levensomstandigheden gerealiseerd kan worden.
De onderzoekers roepen daarom op tot een heroverweging van de ondersteunende structuren binnen de academische wereld. Universiteiten moeten een meer inclusieve en ondersteunende omgeving te bieden voor academici, ongeacht hun relationele status, schrijven ze. De diversiteit van levenspaden en -keuzes moet worden erkend en gewaardeerd, en instellingen moeten zowel beleid als praktijken ontwikkelen die rekening houden met de uiteenlopende behoeften en uitdagingen van academici in verschillende levensfasen en -omstandigheden.
