Britse universiteiten zoeken routes om Brexit
Oxford University kondigde voor de kerst een samenwerking aan met vier Berlijnse universiteiten: de Freie Universität, Humboldt-Universität zu Berlin, Technische Universität Berlin en de Charité. De samenwerking moet wetenschappers de kans bieden nieuwe samenwerkingen aan te gaan met de collega’s in Duitsland.
“We hebben in de Oxford University een zeer prestigieuze partner gevonden waarmee we al verbonden waren middels een grote hoeveelheid reeds bestaande contacten,” zegt Sabine Kunst, de president van de Humboldt-Universität zu Berlin. “Door samenwerking met een Britse universiteit hopen we een gezamenlijke strategie te ontwikkelen om de mogelijke consequenties van de Brexit te omzeilen.”
‘We hadden dit al eerder moeten doen’
Oxford is niet de enige Britse universiteit die zich tot de collega’s in Duitsland wendt. Times Higher Education weet te melden dat een lid-universiteit van de Britse Russell Group ook in gesprek is met een Duitse universiteit over een vergelijkbare universiteit. Deze onderhandelingen lopen nog, het is nog niet bekend om welke universiteiten dit gaat.
Alistair Buchan, door Oxford specifiek aangesteld voor het ontwikkelen van de Brexit-strategie, nuanceert de rol van de Brexit op de gezochte samenwerking in Duitsland. “We hadden dit eigenlijk al dertig of veertig jaar eerder moeten doen, maar omdat we ons zo veilig waanden in de EU, hebben we nooit geïnvesteerd in de juiste infrastructuur om dit soort samenwerkingsverbanden vorm te geven.”
Kansen aan beide kanten
Dat Britse universiteiten in de aanloop naar de uitkomsten van de Brexit-onderhandelingen het vasteland op zoeken is ook in Nederland het geval. Zo is de Universiteit Maastricht eind vorig jaar een samenwerking aangegaan met de York University. “Met alle respect voor mijn oud-collega’s in Berlijn, maar ik denk dat die samenwerking zelfs al concreter is,” vertelt collegevoorzitter Martin Paul. De samenwerking betrekt onder meer ook partners uit de regionale industrie in het onderzoek en onderwijs, verbonden aan de
in Limburg (Brightlands).
Martin Paul benadrukte begin vorig jaar in Times Higher Education al het belang van samenwerking met de collega’s uit Groot-Brittannië. “Het issue rond de toekomst van onderzoeksinvesteringen laat goed zien dat de Britten het niet allemaal kunnen hebben. Maar dat betekent niet dat we geen eerlijke en realistische manier kunnen bedenken om ons te verzekeren van een vruchtbare samenwerking als we verder gaan na de Brexit.”
De Maastrichtse collegevoorzitter stelt dat er voor zowel de Britse universiteiten als voor zijn universiteit veel te halen valt in zo’n samenwerking. “De Britse universiteiten zijn nog steeds ‘een powerhouse’ internationaal gezien, dus wij kunnen veel winnen bij de samenwerking met Britse topstudenten en onderzoekers. Tegelijkertijd biedt het hen kans op een gezamenlijke toegang tot Europese onderzoeksmiddelen.”
Britten moeten Zwitserland en Noorwegen volgen
Er wordt in Maastricht al nagedacht over verschillende concrete vormen van samenwerking. Zo behoort de opzet van een gezamenlijk onderzoekscentrum op een Brightlands campus tot de mogelijkheden en wordt er gekeken naar gezamenlijke masteropleidingen die een jaar in York en een jaar in Maastricht gaan plaatsvinden.
Voor het slagen van de samenwerking is het zaak dat er ook in Groot-Brittanië politieke keuzes gemaakt worden. Een regeling voor Britse universiteiten om deel te nemen aan Horizon 2020 bijvoorbeeld, kan gerealiseerd worden onder dezelfde voorwaarden die ook voor landen als Zwitserland en Noorwegen zijn gesteld. Dat betekent dat de Britten zelf een bijdrage moeten leveren en dat er ruimte moet zijn binnen de Britse migratieregels voor kenniswerkers.
Martin Paul denkt dat dit moet kunnen lukken. “De Universiteit Maastricht krijgt nu al wekelijks sollicitaties van Europese toponderzoekers uit Groot-Brittannië. Het lijkt of er een exodus gaande is. Ik denk dus dat de politiek hier zijn verantwoordelijkheid moet gaan nemen en moet inzien dat ook voor Britse universiteiten de prioriteit hoog is.”
Belangrijk daarbij is dat het thema onderzoek en onderwijs hoog op de agenda staat bij de Brexit-onderhandelingen. “We moeten wel druk blijven uitoefenen”, zegt Paul. “Het zou goed zijn als er een academic champion aan de tafel zit die kan laten zien dat het onderwerp relevant is en dat het belangrijk is om hierin tot een oplossing te komen.”
