‘Digitalisering slecht voor staf- en studentenwelzijn’
Er is recentelijk veel aandacht voor digitalisering en voor studentenwelzijn sinds de coronaperiode. De EUA wilde weten of deze zaken verband met elkaar houden door de voor- en nadelen van leren sinds het digitale tijdperk in kaart te brengen. Uitgangspunt hierbij is het welzijn van individuele staf- en studentleden, die in collectieve zin symbool staan voor institutioneel welzijn aan de universiteit. Dit welzijn is door een thematic peer group van de EUA onderzocht bij een selectie van bij de associatie aangesloten academies.
Communicatie en connecties als staf- en studentenwelzijn
De werkgroep bevroeg 88 studenten en 264 medewerkers over de ervaren invloed van digitalisering. De onderzoekers onderscheiden drie welzijnsgebieden: gemeenschap en cultuur, beleid en praktijk, en institutionele kenmerken. Het eerste deelgebied ontlokte de meest kritische reacties aan staf en studenten. Met name qua sociale connecties (76 procent van studenten, 70 procent van staf) en communicatie (56 procent van studenten en staf) zagen de ondervraagden de negatieve invloeden van digitalisering.
Op het gebied van beleid(spraktijk) was men juist positief over de flexibiliteit (93 procent van studenten en staf) en de nieuwe werk-privébalans (56 procent van studenten, 51 procent van staf) sinds de digitalisering van het onderwijs na de coronacrisis. Verslechteringen waren echter de werkdruk (42 procent van studenten, 60 procent van staf), de ondersteuning (48 procent van studenten) en het erkennen en waarderen (58 procent van studenten). De laatste twee thema’s speelden dus alleen bij studenten.
Waar mensen weliswaar meer werkbalans ondervinden, hebben zij toch last van een hogere werkdruk. Het derde deelgebied van institutioneel welzijn leverde erg negatieve reacties op over transparantie (46 procent van studenten, 52 procent van staf) en empathie (55 procent van studenten).
De wekelijkse nieuwsbrief is nog korte tijd gratis te ontvangen. De voorwaarden vindt u hier.
Het onderzoek benoemt enkele contrasterende ervaringen met digitaal onderwijs bij student en staf. Zo zijn studenten niet alleen negatiever dan staf, maar benoemen zij ook andere onderwerpen. Voor hen spelen vooral onderwijs en ondersteuning: flexibel leren met goede lesmaterialen en -ruimten, psychische en fysieke ondersteuning, en een volwaardige behandeling op basis van inclusie en autonomie. Medewerkers willen boven alles waardering middels een vast contract met bijbehorend salaris; zij wensen meer te zijn dan een ‘wegwerpbaar hulpmiddel’. Een vast contract is de beste manier van Erkennen en Waarderen, zei ook Hieke Huistra van de Universiteit Utrecht kortgeleden.
Aanbevelingen over staf- en studentenwelzijn
Uit het onderzoek volgt een groot aantal aanbevelingen. Zo moet welzijn worden verankerd in het beleid, met aandacht voor inclusie en het gevaar van digibetisme. Hierbij moet de terugkoppeling van student en staf worden meegenomen; het loont om de academische gemeenschap bij veranderingen te betrekken. Een voorbeeld hiervan is een buddysysteem bij mentale klachten, zoals onlangs ook aan de HAN is aangeraden. Investeringen in (digitale) infrastructuur en psychosomatische gezondheid mogen ook niet ontbreken. Institutionele waarden zoals leiderschap moeten vooropstaan in beleid.
Enkele aanbevelingen zijn bovendien interessant in het licht van het Erkennen en Waarderen-programma. Zo vonden de onderzoekers dat academische excellentie iets is om te belonen maar niet om te normaliseren; van niet iedereen valt dit te verwachten. De inspraak van medezeggenschap in academische carrières is hierbij cruciaal. Daarnaast beschouwen de onderzoekers het als modelmatig leiderschap om e-mails te postdateren teneinde de indruk te wekken niet buiten werktijd te werken. Deze praktijk is tijdens het afgelopen Erkennen en Waarderen-festival nog verworpen als manier om de schone schijn in stand te houden.
Digitale en duurzame ontwikkelingen in jaarverslag
Onlangs heeft de EUA ook haar jaarverslag over 2022 gepubliceerd. Hierin is het idee van digitale transformatie tevens gemeengoed. Zo worden de ondersteuning van de Europese Innovatieagenda en het Europese Universiteiten Initiatief genoemd als pleitbezorgers van een digitale toekomst. Een andere ontwikkeling is een Erasmus+-programma over Digitally Enhanced Learning & Teaching (DELT). Dit project behelst de integratie van digitale technologie in de curricula en beoordelingen. Qua onderzoeksbeoordeling heeft de alliantie ARRA ondertekend en zich bij CoARA aangesloten. Ook heeft de EUA een nieuwe Open Science Agenda voor 2025 opgesteld.
Veel van de digitale initiatieven raken eveneens aan duurzame doelstellingen. Zo ondersteunt EUA de EU Green Deal van Europarlementariër Frans Timmermans en het programma NEWLEAD voor groen en duurzaam leiderschap. Een laatste hoofdonderwerp van het jaarverslag is academische waarden zoals vrijheid, integriteit en diversiteit. De EUA steunt een keur aan gerelateerde initiatieven via de Autonomy Scorecard en InSPIREurope voor bedreigde academici. Waar herhaaldelijk steun aan de Oekraïense academie wordt uitgesproken, is de Russian Union of Rectors (RUR) met haar leden juist geschorst voor haar steun aan de invasie in Oekraïne.
